Αποστολή F-16C στην Κύπρο: Μπορεί η ΠΑ να υποστηρίξει επιχειρήσεις στη Ν.Α.Μεσόγειο;
Η σημερινή πτήση έξι F-16C block 52+ από την Κρήτη (115ΠΜ) στην Κύπρο και αντιστρόφως όπως και η μεταστάθμευση δύο F-16 Adv. από τον Άραξο στην ΑΒ «Ανδρέας Παπανδρέου» της Πάφου, που αποτέλεσε και την πρώτη μετά το 2000 προσγείωση μαχητικών της ΠΑ στην Κύπρο, αποτέλεσαν μια ιδιαίτερα σημαντική εξέλιξη στην ενεργή παρουσία των ΕΔ στη Μεγαλόνησο.
Η αποστολή αυτή φέρνει αμέσως στη σκέψη, τη γνωστή φράση του Κωνσταντίνου Καραμανλή «η Κύπρος κείται μακράν» για να δικαιολογήσει την ελληνική αδράνεια κατά τη διάρκεια του Αττίλα 2.
Εάν θεωρήσουμε ότι η Κύπρος δεν είναι τόσο μακριά, θα μπορέσει η ΠΑ να υποστηρίξει μια νέα τουρκική κίνηση στη Μεγαλόνησο ή στην γύρω περιοχή όταν οι συνθήκες το επιβάλλουν;
Αναμφισβήτητα η κυριότερη βάση που αναμένεται να παίξει κυρίαρχο ρόλο σε ένα πολύ ενδεχόμενο κρίσης είναι η 115ΠΜ στη Σούδα, η 135ΣΜ στο Καστέλι, καθώς και το πολιτικό αεροδρόμιο Ηρακλείου όπου, αν και δεν επιχειρούν μαχητικά, υπάρχουν υποδομές για την εξυπηρέτησή τους καθώς εκεί έχει την έδρα της η 126ΣΜ.
Στην 115ΠΜ, οι Μοίρες 340Μ με πρωτεύοντα καθήκοντα βομβαρδισμού και η 343Μ με καταστολή αεράμυνας και αεροσκάφη F-16C/D block 52+ πρόκειται λόγω εγγύτητας περιοχής να επωμιστούν και το μεγαλύτερο βάρος των επιχειρήσεων τουλάχιστον σε πρώτη φάση.
Τα αεροσκάφη των δύο συγκεκριμένων Μοιρών περιλαμβάνουν σημαντικά οπλοσυστήματα τα οποία παρέχουν μεγάλες δυνατότητες.
Η 340Μ χρησιμοποιεί κατά κύριο λόγο τις βόμβες GBU-24 που σε συνδυασμό με το σύστημα σκόπευσης και ναυτιλίας LANTIRN εγγυώνται ασφαλείς αφέσεις από μεγάλες αποστάσεις, ενώ η προσθήκη όπλου και ατρακτιδίου σε διθέσιο αεροσκάφος με σύμμορφες δεξαμενές καυσίμου το κατατάσσει σε μία κατάλληλη πλατφόρμα διείσδυσης και μακράς προσβολής.
Τα αεροσκάφη της 343Μ έχει στη διάθεσή της το Σκοπευτικό Παράθυρο επί Κάσκας (ΣΠΑΚ), γνωστό ως JHMCS, τα βλήματα IRIS-T και φυσικά τα βλήματα αντι-ραντάρ AGM-88Β HARM.
Είναι αυτονόητο πως η 115ΠΜ θα ενισχυθεί περαιτέρω με αεροσκάφη της 337Μ που εδρεύει στην 110ΠΜ στη Λάρισα, καθώς είναι του ιδίου τύπου και φυσικά δεν τίθεται πρόβλημα εξυπηρέτησης ή υποστήριξής τους.
Η μεταστάθμευση βέβαια δεν είναι αναγκαία συνθήκη, καθώς είναι δυνατό τα αεροσκάφη να επιχειρούν από την 110ΠΜ –για όσο καιρό θα υπάρχει η 110 δηλαδή πριν οδηγηθεί σε διάλυση ελέω μνημονίου– ή να ανεφοδιάζονται και να επανεξοπλίζονται στην 115ΠΜ.
Στο καίριο ερώτημα εάν τα αεροσκάφη μπορούν ή όχι να επιχειρήσουν στην περιοχή της Ανατ. Μεσογείου η απάντηση είναι καταφατική υπό προϋποθέσεις όμως.
Αυτό σημαίνει πως μπορούν να επιχειρήσουν στο γενικότερο χώρο, αλλά σε ότι αφορά επιχειρήσεις στην Κύπρο, εάν η κρίση μεταφερθεί εκεί, θα πρέπει να τηρούνται συγκεκριμένες συνθήκες.
Η απόσταση από την 115ΠΜ μέχρι την ΑΒ της Πάφου είναι 794 χλμ. ενώ από το Καστέλι είναι μειωμένη στα 655 χλμ.
Η εμβέλεια των αεροσκαφών F-16C Block 52+ όσο και των Advanced –που είναι πανομοιότυπες εκδόσεις– τα φέρνει σε σχετική απόσταση από εκεί όπου πιθανότατα θα εκτυλιχθεί ένα θερμό επεισόδιο.
Έτσι, σε αποστολές αέρος-αέρος το F-16C block 52+/Adv. εξοπλισμένο με 4 βλήματα AIM-120C, δύο IRIS-T, μία κοιλιακή εξωτερική δεξαμενή των 300 USG συν δύο υποπτερυγικές των 600 USG έχει ακτίνα δράσης 648 χλμ.
(η ακτίνα δράσης είναι η μισή από τη συνολική εμβέλεια του αεροσκάφους καθώς αφορά το σκέλος μετάβασης προς το στόχο και όχι επιστροφής από αυτόν) ή χρόνο περιπολίας στην περιοχή 90 με 93 λεπτά, αναλόγως εάν οι δεξαμενές διατηρηθούν ή όχι.
Για την ίδια απόσταση και εξωτερική διαμόρφωση και εάν τα αεροσκάφη φέρουν και δύο σύμμορφες δεξαμενές καυσίμου (CFT) τότε ο χρόνος περιπολίας αυξάνεται στα 104 με 110 λεπτά περιπολίας πάλι αναλόγως εάν οι εξωτερικές δεξαμενές διατηρηθούν ή γίνει απόρριψή τους.
Σε αποστολές κρούσης, τα αεροσκάφη των Μοιρών 340 και 335, δηλαδή τα F-16C block 52+/Adv., έχουν πληθώρα επιλογών φορτίου.
Στην πλέον βαριά διαμόρφωση, δηλαδή με φορτίο δύο βλημάτων αέρος-αέρος ΑΙΜ-120, δύο IRIS-T, δύο βόμβες LGB τύπου GBU-24 βάρους 2.000 λιβρών, ατρακτίδιο ναυτιλίας και σκόπευσης LANTRIN συν μια κοιλιακή δεξαμενή των 600 USG, δύο υποπτερυγικές των 600 USG και τέλος δύο CFT, το F-16C block 52+/Adv έχει ακτίνα δράσης 890 χλμ.
Στην αμέσως ελαφρύτερη διαμόρφωση με το ίδιο εξωτερικό φορτίο χωρίς όμως την κοιλιακή δεξαμενή των 300 USG η ακτίνα δράσης πέφτει στα 814 χλμ.
Άλλη μια ενδεικτική τιμή για το αεροσκάφος σε διαμόρφωση προσβολής στόχων εδάφους είναι: 2 βλήματα ΑΙΜ-120, 2 IRIS-T, δύο βόμβες Mk-84, τρεις εξωτερικές δεξαμενές των 300 και 600 USG και τέλος δύο CFT.
Χωρίς τη φιλοξενία συστήματος LANTIRN η ακτίνα δράσης εκτινάσσεται στα 996 χλμ. κάτι που σημαίνει πως τα αεροσκάφη μπορούν να καλύψουν όλο το χώρο της Κύπρου και ακόμη πιο ανατολικά από αυτόν. Βέβαια στην περίπτωση αυτή εκλείπει η δυνατότητα ακριβούς πλήγματος εξαιτίας των μη κατευθυνόμενων βομβών, αλλά η τιμή είναι ενδεικτική.
Τα F-16 Αdv. μπορούν να εκτελέσουν την ίδια αποστολή μεταφέροντας είτε δύο JSOW είτε δύο JDAM. Με την ίδια διαμόρφωση και με μεταφορά του συστήματος LANTIRN η ακτίνα πέφτει στα 872 χλμ.
Όλα αυτά βέβαια στην περίπτωση που οι δεξαμενές απορριφθούν μετά το τέλος του καυσίμου. Εάν όχι τότε η ακτίνα δράσης κυμαίνεται μεταξύ 670 και 770 χλμ. ανάλογα της εξωτερικής διαμόρφωσης.
Έτσι με 4 βλήματα, τρεις εξωτερικές δεξαμενές, σύστημα LANTIRN και 2 GBU το αεροσκάφος έχει ακτίνα δράσης 675 χλμ. Με το ίδιο εξωτερικό φορτίο αλλά με διαμόρφωση «σίδερου», δηλαδή 2 Mk-84, και χωρίς το σύστημα LANTIRN η ακτίνα δράσης αγγίζει τα 772 χλμ.
Τέλος, με την ίδια διαμόρφωση αλλά με την προσθήκη των 2 CFT και του συστήματος LANTIRN η ακτίνα δράσης του αεροσκάφους ανέρχεται στα 778 χλμ. Αυτά σε ότι αφορά στο μονοθέσιο.
Σημαντικό ρόλο όμως πρόκειται να παίξουν και τα διθέσια αεροσκάφη τα λεγόμενα “missionized”, καθώς η ύπαρξη του δεύτερου μέλους του πληρώματος επιτρέπει στον χειριστή του αεροσκάφους να απασχολείται με τις εναέριες απειλές ενώ ο πίσω χειριστής να έχει ως ευθύνη την στοχοποίηση των επίγειων στόχων.
Μοιραία όμως και εξαιτίας του γεγονότος της δεύτερης θέσης, η οποία καταλαμβάνει χώρο με αποτέλεσμα τη μείωση της χωρητικότητας του εσωτερικά μεταφερόμενου καυσίμου, η ακτίνα δράσης του αεροσκάφους είναι μικρότερη σε σχέση με αυτή του μονοθέσιου.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι για το F-16D Block52+/Adv. με εξωτερικό φορτίο 2 βλημάτων ΑΙΜ-120, δύο IRIS-T, 2 GBU της τάξης των 2000 lb, τρεις εξωτερικές δεξαμενές και πλήρες σύστημα LANTRIN η ακτίνα δράσης ανέρχεται στα 665 χλμ.
Εάν στον παραπάνω συνδυασμό προστεθούν και οι δύο CFT τότε η ακτίνα δράσης ανεβαίνει στα 790 χλμ.
Με την ίδια διαμόρφωση, αλλά στη θέση των 2 GBU να υπάρχουν ισάριθμες Mk-84 και χωρίς σύστημα LANTIRN και CFT η ακτίνα δράσης του αεροσκάφους ανέρχεται στα 770 χλμ.
Τέλος, με διαμόρφωση 3 εξωτερικών δεξαμενών, 2 CFT, 4 βλήματα αέρος-αέρος και 2 βόμβες Mk-84 η ακτίνα δράσης του F-16D μπορεί να ανέλθει στα 805 χλμ.
Οι τιμές αυτές επιτυγχάνονται με απόρριψη των εξωτερικών δεξαμενών μόλις καταναλωθεί το καύσιμό τους. Εάν οι δεξαμενές διατηρηθούν όμως η ακτίνα δράσης κυμαίνεται μεταξύ 600 και 700 χλμ. ανάλογα της εξωτερικής διαμόρφωσης.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονίσουμε ότι η απόρριψη δεξαμενών προϋποθέτει συγκεκριμένες ταχύτητες και συνθήκες άφεσης και σίγουρα δεν ενδείκνυται σε όλες τις περιπτώσεις. Ακόμη και έτσι όμως η απόρριψη δεξαμενών έχει ως προαπαιτούμενο τη διαθεσιμότητα ενός επαρκούς αριθμού δεξαμενών καθώς ο αριθμός αυτός ούτε ανεξάντλητος είναι ούτε απεριόριστος.