Εναέριος ανεφοδιασμός: Είναι η απόσυρση των KC-10 της USAF «χρυσή» ευκαιρία για την ΠΑ;

 Η Ελλάδα και η ΠΑ για να αντιμετωπίσουν την Τουρκία και για να την αναγκάσουν να εγκαταλείψει τις αναθεωρητικές της διαθέσεις πρέπει να αλλάξουν το δόγμα της «αιώνιας άμυνας» σε δόγμα επιθετικών επιχειρήσεων.

Ο εναέριος ανεφοδιασμός αποτελούσε πάντα ένα ξεχωριστό κεφάλαιο των αεροπορικών επιχειρήσεων και αποτελεί βασικό παράγοντα για μία ΠΑ που θα μπορεί να επιτεθεί και δεν θα περιμένει απλά να αντιμετωπίσει την ΤΗΚ (τουρκική Αεροπορία).

Η δυνατότητα ενός μαχητικού αεροσκάφους να ανεφοδιάζεται στον αέρα προκειμένου να βρεθεί πάνω από τον αντικειμενικό στόχο και να επιστρέψει πίσω στη βάση του, είναι πρωταρχική για την επιτυχία μιας αποστολής.

Στην περίπτωση της ΠΑ αντιμετωπίζει ένα περιβάλλον όπου υπάρχουν προκλήσεις μακράς εμβέλειας, όπως είναι η Κύπρος και η ανατολική Μεσόγειος. Παρά το γεγονός όμως ότι η ανάγκη για εναέριο ανεφοδιασμό είναι υπαρκτή, η ΠΑ δεν απέκτησε ποτέ τέτοια αεροσκάφη.

Με νόμο του Κογκρέσου, η Αεροπορία των ΗΠΑ αποσύρει 164 αεροσκάφη και UAV. 

Το Κογκρέσο έδωσε στην δημοσιότητα το νόμο NDAA (National Defense Authorization Act) για το έτος 2022. Μέσα σε αυτόν περιγράφονται αναλυτικά οι τύποι των συνολικά 164 αεροσκαφών και UAV που σκοπεύει να αποσύρει η αμερικανική Πολεμική Αεροπορία (USAF), με αρκετές περιπτώσεις να είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσες για την Ελλάδα.

 Η λίστα περιλαμβάνει 47 F-16C/Ds, 48 F-15C/D Eagles, 4  E-8 JSTARS και 20 RQ-4 Global Hawk Block 30 UAV. Το νομοσχέδιο ανοίγει τον δρόμο και για την απόσυρση ιπτάμενων τάνκερ – 2 διαφορετικών τύπων, και πιο συγκεκριμένα 18 KC-135 και 14 KC-10.

Σε ότι μας αφορά για το θέμα των ιπτάμενων τάνκερ, απασχολεί έντονα την Πολεμική Αεροπορία αλλά και το ΓΕΕΘΑ, γιατί ξέρουν ότι παίζουν καίριο ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο.

 H USAF υπολογίζει ότι από την πρόωρη απόσυρση των KC-10 και KC-135 θα εξοικονομήσει περίπου 2 δισ. δολλάρια ετησίως.

Τα λειτουργικά έξοδα του KC-10, σύμφωνα με το nation.time φθάνουν τα 21.270$/ώρα.

Για το KC-135 η τιμή σύμφωνα με το cbo.cov εκτοξεύονται στα 45.000$/ώρα.

Σαφώς το KC-10 είναι πιο κατάλληλο για τα ελληνικά οικονομικά δεδομένα.

Οι συνθήκες υπάρχουν  για την απόκτηση 2 μονάδων.

Η απόσυρση των αεροσκαφών εναέριου ανεφοδιασμού KC-10 Extender της αμερικανικής Αεροπορίας από την ενεργό δράση ανοίγει σημαντικές προοπτικές για την ΠΑ, καθώς η ανάγκη των αεροσκαφών εναέριου ανεφοδιασμού είναι δεδομένη.

Η αρχή για την USAF έγινε στις 13 Ιουλίου του 2020 όταν το πρώτο KC-10 Extender πραγματοποίησε την τελευταία του απογείωση από την ΑΒ McGuire-Dix-Lakehurst  στο Νιου Τζέρσεϊ, για να κατευθυνθεί στην βάση Davis-Monthan ή αλλιώς γνωστή ως “Boneyard”, όπου και το «νεκροταφείο» των αεροσκαφών της αμερικανικής Αεροπορίας.

Η τελευταία σχεδίαζε την απόσυρση συνολικά 59 KC-10, καθώς αυτά θα αντικαθίσταται από τα νέα KC-46A Pegasus.

Βέβαια το θέμα εναέριος ανεφοδιασμός και ΠΑ είναι μια «πονεμένη» υπόθεση.
Αυτό γιατί αν και η ΠΑ ξεκίνησε κάπου εκεί στα μέσα της δεκαετίας του ΄90 να ενδιαφέρεται για τον εναέριο ανεφοδιασμό, στη συνέχεια εγκατάλειψε το θέμα.

Ίσως γιατί ποτέ κανείς στην πολιτική ηγεσία δεν κατανόησε την σημασία του.

Εκείνη την περίοδο είχαν ολοκληρωθεί οι παραδόσεις των A-7E Corsair II (64 μονάδες), από τα αποθέματα του Ναυτικού των ΗΠΑ. Μαζί με τα αεροπλάνα και τον εξοπλισμό υποστήριξής τους, η Πολεμική Αεροπορία είχε παραλάβει και αριθμό ατρακτιδίων εναέριου ανεφοδιασμού τύπου D-704.

Το  USN είχε αξιοποιήσει το A-7E και ως ιπτάμενο τάνκερ (buddy-buddy refueling), έτσι και η ΠΑ υιοθέτησε, ή επιχείρησε να υιοθετήσει την ίδια διαδικασία.

Σε αυτά, εκτός από τα A-7E, εκπαιδεύτηκαν και οι πιλότοι των Mirage 2000 καθώς ήταν εξοπλισμένα με τους χαρακτηριστικούς σωλήνες υποδοχής του συστήματος Hose & Drogue στη δεξιά πλευρά του ρύγχους.

Το γιατί ήταν μόνο τα Mirage 2000 και A-7E έχει να κάνει με τη διαδικασία ανεφοδιασμού του εύκαμπτου σωλήνα, ενώ στα F-16 ακολουθείται το σύστημα του σταθερού σωλήνα το οποίο δεν υπήρχε στα TA-7C.  
Σημασία έχει ότι η ΠΑ ουδέποτε ενθουσιάστηκε από την ιδέα του εναέριου ανεφοδιασμού και έτσι τα ατρακτίδια παρέμειναν στο έδαφος.

Ένα συμβάν επιπλέον με ένα Mirage 2000 (ο μύθος λέει ότι πήρε μαζί του τη χοάνη του D-704 ενός TA-7C στην Τανάγρα), έκαναν την ΠΑ να ακούει air refueling και να κοιτά αλλού.

Μετά βέβαια ήρθε το  ΝΑΤΟ και η απαίτηση οι πιλότοι της ΠΑ να είναι διαθέσιμοι σε εναέριο ανεφοδιασμό. Έτσι όταν κάποιο αμερικανικό ή άλλο συμμαχικό τάνκερ περνούσε από τον ελληνικό εναέριο χώρο, οι πιλότοι των F-16 εκπαιδεύονταν στην τεχνική.

Η πρώτη ελληνική Μοίρα που εκπαιδεύτηκε σε διαδικασίες εναέριου ανεφοδιασμού με το σύστημα του σταθερού σωλήνα, ήταν η 341Μ. Αυτό έγινε στο TLP στις αρχές του 1998 λίγους μόλις μήνες μετά την έναρξη παραλαβής (Ιούλιος 1997)  των F-16 Block 50.

Είχε προηγηθεί η τουρκική Αεροπορία που επίσης μέσω του ΝΑΤΟ εκπαίδευσε τα πρώτα της πληρώματα στον εναέριο ανεφοδιασμό το 1995 και απέκτησε τα  δικά της αεροσκάφη εναέριου ανεφοδιασμού KC-135R την περίοδο 1995-1997.

Αρχικά υπέγραψε σύμβαση μίσθωσης δύο τέτοιων αεροπλάνων από την USAF, το 1994 ενώ στη συνέχεια αγόρασε επτά. Είναι ενταγμένα στη δύναμη της 101ης Μοίρας που επιχειρεί από τη βάση του Ιντσιρλίκ.

Η περίπτωση των KC-10

Για την Πολεμική Αεροπορία και τον ελληνικό αεροπορικό σχεδιασμό, τα δεδομένα είναι διαφορετικά σε σχέση με τα τουρκικά…  

Έτσι παρ΄όλες όμως τις αναφορές περί αναγκαιότητας εναέριου ανεφ0οδιασμού, από την δεκαετία του ΄80 κιόλας η ΠΑ ποτέ δεν απέκτησε τέτοια αεροσκάφη.

Φυσικά οι σχέσεις μας με τις ΗΠΑ είναι γνωστό ότι κινούνται σε ιδιαίτερα καλό επίπεδο. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι εάν η ΠΑ έμπαινε στη διαδικασία να ζητήσει 4 ή 5 αεροσκάφη οι Αμερικανοί θα τα παραχωρούσαν, όπως έχει γίνει άλλωστε με άλλο στρατιωτικό υλικό.

Έτσι το ερώτημα δεν είναι αν θα τα δώσουν οι Αμερικανοί, το ερώτημα είναι θέλει η ΠΑ τα αεροσκάφη αυτά ή τα θεωρεί επιχειρησιακά ως μη αναγκαία.

Το εάν πάλι χρειάζεται τα αεροσκάφη αυτά είναι αυταπόδεικτο και δεν χρήζει ιδιαίτερης ανάλυσης.
Οι πολέμιοι της απόκτησής τους κάνουν λόγο για συνεχή ανάγκη συνοδείας τους σε περίπτωση επιχειρήσεων όπως και για ύπαρξη πληθώρας αεροδρόμιων στο έδαφος που θα μπορούσαν να ανεφοδιαστούν τα μαχητικά της ΠΑ.

Ουδέν αναληθέστερο όμως αυτού: Για ποια αεροδρόμια μιλάμε; Για τις μητρικές τους βάσεις; Κανένα μαχητικό της ΠΑ δεν θα ανεφοδιαστεί στη Λήμνο ή σε κάποια άλλο νησί τη στιγμή που θα είναι την εμβέλεια των τουρκικών Bora.

Προτάσεις στο παρελθόν υπήρξαν πάμπολλες: Από μετατροπές C-130, ή αεροσκαφών της Ολυμπιακής Boeing 707 στο Ισραήλ, ή Α-340 μέχρι αγορά ατρακτιδίων κλπ.

Τίποτα από όλα αυτά δεν έγινε ποτέ. Τώρα όμως υπάρχει η μοναδική ευκαιρία, καθώς υπάρχουν τα αεροσκάφη δεν θα υπάρξει άλλη στο προσεχές μέλλον.

Το ερώτημα είναι πάλι: Τα θέλει η ΠΑ; Έχει ιδέα η ηγεσία του ΥΠΕΘΑ τι σημαίνει HVA-High Value Assets; Εκεί καταλήγουν όλα. Και απάντηση δεν υπάρχει.

Άλλες εναλλακτικές λύσεις

Εκτός των αμερικανικών ειδικευμένων αεροσκαφών εναέριου ανεφοδιασμού υπάρχουν ή έχουν υπάρξει και άλλες λύσεις, όπως τα ατρακτίδια ανεφοδιασμού, σε περίπτωση που η ΠΑ δεν θέλει να επωμιστεί το κόστος αγοράς ενός απόλυτα εξειδικευμένου αεροσκάφους εναέριου ανεφοδιασμού.

Όπως είναι στο πρότυπο και πολλών ξένων Αεροποριών, τα ελληνικά C-130B/H AUP μπορούν να λειτουργήσουν ως ιπτάμενα τάνκερ μέσω της εγκατάστασης δύο ατρακτιδίων με σύστημα εύκαμπτου σωλήνα/χοάνης  κάτω από την πτέρυγα.

Τέτοια ατρακτίδια κατασκευάζονται από την Cobham και παρέχουν τη δυνατότητα ταυτόχρονου ανεφοδιασμού δύο αεροσκαφών με ταχύτητα ροής 1.136 λίτρων ανά λεπτό.

Πολλές αεροπορικές δυνάμεις στον κόσμο χρησιμοποιούν τα ατρακτίδια αυτά (μεταξύ αυτών και το αμερικανικό Ναυτικό) για την κάλυψη των επιχειρησιακών τους αναγκών. Η Ιταλική Αεροπορία τα χρησιμοποιεί επάνω στα Tornado, μετατρέποντας τα σε πλατφόρμες εναέριου ανεφοδιασμού, όταν το απαιτούν τα σενάρια επιχειρήσεων.

Τέτοια ατρακτίδια θα μπορούσε να αξιοποιήσει και η ΠΑ  στα F-4E ή ακόμα και τα F-16… Η προμήθεια αριθμού τέτοιων ατρακτιδίων, δεν θα κάλυπτε μόνο τα Mirage 2000. Θα μπορούσαν εν μέρει να καλύψουν και τα F-16 που μπορούν να ανεφοδιαστούν και μέσω δεξαμενών στις οποίες έχουν εγκατασταθεί σωλήνες ανεφοδιασμού.

Από την άλλη πλευρά τα F-16C/D Block 52+ και Adv. (που θα εκσυγχρονιστούν σε επίπεδο Viper-Block 70) παρέχουν μεγάλα περιθώρια ακτίνας και αυτονομίας. Μέσω των σύμμορφων δεξαμενών (CFT-Conformal Fuel Tanks) και των μεγάλων δεξαμενών καυσίμου χωρητικότητας 600 US GAL (2.270 λίτρα) μπορούν να επιτύχουν ικανοποιητικές ακτίνες εμβέλειας.

Μέσω αυτής της διαμόρφωσης, τα μαχητικά αυτών των εκδόσεων έχουν τη δυνατότητα να καλύψουν επιχειρησιακά και την Κύπρο, καθ΄όλη τη διάρκεια του 24ώρου και υπό άσχημες καιρικές συνθήκες. Όχι μόνο για να προσβάλουν επίγειους στόχους ή στόχους επιφανείας, αλλά και για να παρέχουν εναέρια κάλυψη και να διασφαλίσουν την αεροπορική κυριαρχία.

Μία άλλη παράμετρος του εναέριου εφοδιασμού είναι ότι θα μπορούν τα ελληνικά μαχητικά να απογειώνονται με λιγότερα καύσιμα κι άρα λιγότερο βάρος και να μεταφέρουν περισσότερα όπλα.