Η «αγορά του αιώνα» επαναλαμβάνεται: Τότε Mirage 2000 και F-16 τώρα Rafale και F-35

Όλα δείχνουν ότι το F-35 θα είναι η νέα επιλογή της κυβέρνησης για το επόμενο μαχητικό αεροσκάφος της ΠΑ. Οι ενημερώσεις στην Αθήνα του υπουργού Εθνικής Άμυνας και της ΓΔΑΕΕ από εκπροσώπους της διεύθυνσης Προγραμμάτων F-35 του Department of Defense (DoD) των ΗΠΑ, δείχνει ότι πρόγραμμα εισέρχεται στην τελική του ευθεία.

Η Ελλάδα βρίσκεται στην λίστα των μελλοντικών χρηστών του μαχητικού του αμερικανικού Πενταγώνου, μετά και  το «πράσινο φως της Γερουσίας», ως υποψήφια χώρα για την απόκτηση του F-35.

Η προμήθεια των F-35 περιλαμβάνεται και στην λεγόμενη «νέα δομή δυνάμεων» που είχε περιγράψει ο υπουργός εθνικής Άμυνας, κατά την διάρκεια της συζήτησης στην Ολομέλεια της Βουλής στις 7 Οκτωβρίου , για την κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ Ελλάδος – Γαλλίας την εγκαθίδρυση στρατηγικής εταιρικής σχέσης για τη συνεργασία στην Άμυνα και την Ασφάλεια:

«Η απαίτηση που έχει τεθεί από τα επιτελεία είναι για συνολικά 48 αεροσκάφη νέας γενιάς, από τα Rafale (4++ γενιάς) έως και τα F-35 (5ης γενιάς), καθώς επίσης και για συνολικά 12 -13 κύριες μονάδες κρούσης, δηλαδή φρεγάτες και ίσως κορβέτες».

Έτσι και όπως διαφαίνεται η κυβέρνηση με την παραγγελία των 6 επιπλέον Rafale -φέρνοντας τα μαχητικά στα 24- αφήνει ένα «κενό» 24 ακόμη αεροσκαφών για την επόμενη παραγγελία η οποία θα είναι F-35.

Είναι ακριβώς το ίδιο σκηνικό του 1985 όταν η τότε κυβέρνηση είχε παραγγείλει 40+40 μαχητικά από Γαλλία και ΗΠΑ.

Η έγκριση είχε γίνει το Μάρτιο του 1985 όταν η ελληνική κυβέρνηση είχε εγκρίνει  την υπογραφή των προσυμφώνων για την επονομαζόμενη «αγορά του αιώνα», την αγορά δηλαδή 40 μαχητικών F-16 και 40 μαχητικών Μιράζ 2000.

Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά δημοσίευμα της εποχής από την  εφημερίδα «Καθημερινή»:

«Οριστικοποιήθηκε χθες η αγορά των 80 μαχητικών αεροσκαφών με την υπογραφή προσυμφώνων για 40 “F-16” και 40 “Μιράζ 2000”. Η οριστική απόφαση ελήφθη από το ΚΥΣΕΑ, το οποίο συνεδρίασε χθες το μεσημέρι στο υπουργείο Εθνικής Αμύνης, υπό την προεδρία του πρωθυπουργού Α. Παπανδρέου.

Μιλώντας στη συνέχεια στους δημοσιογράφους και τις τηλεοπτικές κάμερες, ο πρωθυπουργός, παρουσία όλων των μελών του ΚΥΣΕΑ, χαρακτήρισε ως ιστορική τη χθεσινή ημέρα γιατί αποφασίστηκε το πιο φιλόδοξο αμυντικό πρόγραμμα της χώρας που καλύπτει την περίοδο ως το 2000.»

Βέβαια τότε το σκηνικό ήταν κάπως διαφορετικό από πολιτικής πλευράς. Οι ΗΠΑ «έπαιζαν» τα γνωστά τους παιχνίδια, καθώς φοβιζόντουσαν διαρροή πληροφοριών του F-16 προ της ΕΣΣΔ εάν τα έπαιρνε η Ελλάδα λόγω της υπόθεσης Μποχάν.

Ήταν η  υπόθεση του στρατολογημένου από τη CIA σοβιετικού αξιωματούχου της GRU (το 1985), Σεργκέι Μποχάν ο οποίος όμως έπαιζε διπλό παιχνίδι. Στην περίπλοκη αυτή υπόθεση είχαν μπλεχτεί και Έλληνες οι όποιοι υποτίθεται ότι διοχέτευαν μυστικά του βλήματος MANPAD Stinger στους Σοβιετικούς.

Εν πάση περιπτώσει ο τότε πρωθυπουργός, Ανδρέας Παπανδρέου, διακήρυξε προς πάσα κατεύθυνση, ότι δεν τίθεται ζήτημα κατασκοπίας υπέρ της ΕΣΣΔ από την Ελλάδα, αλλά οι ΗΠΑ άρχισαν να προτείνουν διάφορα άλλα μαχητικά όπως το υπανάπτυξη τότε  F-5G (μετέπειτα F-20) η μια υποβαθμισμένη έκδοση του F-16 το F-16/79 με κινητήρα J-79 και μετρίων επιδόσεων ραντάρ APG-66.

Η Ελλάδα κατέστησε σαφές, μέσω ομιλία του Α.Παπανδρέου στη Βουλή, ότι όπως παράγγειλε τα 40 Mirage 2000 μπορεί να παραγγείλει και τα υπόλοιπα 40 από τη Γαλλία και οι ΗΠΑ πείστηκαν να δώσουν την έγκριση για το F-16.

Σήμερα δεν υπάρχει θέμα «Μποχάν» ούτε ζήτημα έγκρισης πώλησης των F-35. Όπως τότε (δεκαετία ΄80) που οι ΗΠΑ ήθελαν να «σπείρουν» κυριολεκτικά την Ευρώπη με F-16(όπως χαρακτηριστικά ανέγραφε περιοδικό του χώρου τότε), έτσι και σήμερα θέλουν να πράξουν το ίδιο με το F-35.

Το ζήτημα επομένως μεταβάλλεται στην Ελλάδα και κατά πόσο  είναι έτοιμη να ανθέξει το δυσβάσταχτο κόστος χρήσης του F-35. Ήδη η Αεροπορία της Αυστραλίας περικόπτει τις ώρες πτήσης του μαχητικού.

Όπως μετέδωσαν τα αυστραλιανά μέσα ενημέρωσης, επικαλούμενο τα στοιχεία και τις εκτιμήσεις του προϋπολογισμού του Υπουργείου Άμυνας της χώρας, οι συνολικές ώρες πτήσης που προβλέπεται να πραγματοποιήσουν τα stealth μαχητικά της RAAF μειώθηκαν κατά 25% για το φετινό οικονομικό έτος.

Με απλά λόγια, τα F-35 θα πετάξουν λιγότερες ώρες το 2022, κάτι που έχει ενοχλήσει σε πολύ μεγάλο βαθμό την αντιπολίτευση που εξαπέλυσε «πυρά» κατά της κυβέρνησης.

Το F-16 ήταν ένα κατά πολύ διαφορετικό μαχητικό σε σχέση με το F-35, καθώς ήταν αποδεκτό και από χώρες  με μικρούς προϋπολογισμούς ‘άμυνας επειδή ήταν πολύ πιο οικονομικό.

 Τώρα τα δεδομένα είναι αντίστροφα. Δεν έχουμε πρόβλημα αποδέσμευση του αεροσκάφους. Έχουμε πρόβλημα στο κόστος. Πάντως και όπως δείχνουν τα πράγματα όπως δεν θα μπορέσουμε να απαντήσουμε στο ερώτημα «τι θα γινόταν αν», αντί των 40 f-16 παίρναμε 80 Mirage 2000 ή γιατί όχι και 80 F/A-18 (τότε προτεινόταν μια έκδοση «ξηράς» το A-18L (F/A-18L)έτσι και τώρα δεν θα μπορέσουμε να απαντήσουμε τι θα γίνει εάν πάρουμε τελικά 48 Rafale αντί του μοιράσματος της προμήθειας.