Τα τρία όπλα που βοήθησαν να αλλάξει η πορεία του πολέμου στην Ουκρανία

Όταν ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έστειλε τις δυνάμεις του στην Ουκρανία πριν από ένα χρόνο, οι περισσότεροι παρατηρητές περίμεναν μια γρήγορη νίκη.

Αυτές οι πρώτες προβλέψεις για τη ρωσική ταχύτατη επιτυχία διαψεύστηκαν εξαιτίας διαφόρων παραγόντων, συμπεριλαμβανομένου του υψηλότερου ηθικού και της ανώτερης στρατιωτικής τακτικής από την ουκρανική πλευρά, αλλά και –κυρίως– της προμήθειας δυτικού οπλισμού.

Ενώ το τελευταίο διάστημα η δημοσιογραφική κάλυψη έχει εστιάσει στα δυτικά άρματα μάχης ή τα συστήματα αεράμυνας Patriot και το πώς αυτά μπορούν να επηρεάσουν την έκβαση του πολέμου, η αλήθεια είναι πως αυτά τα οπλικά συστήματα δεν έχουν ακόμη χρησιμοποιηθεί στο πεδίο της μάχης.

Υπάρχουν όμως και άλλα όπλα που έχουν ήδη βοηθήσει να αλλάξει η πορεία του πολέμου. Το CNN, έχοντας μιλήσει με ειδικούς, παρουσιάζει τα τρία κυριότερα:

Javelin

Στην αρχή του πολέμου, οι μαχητές και στις δύο πλευρές ανέμεναν να δουν τα ρωσικά τανκς να εισβάλουν στην ουκρανική πρωτεύουσα του Κιέβου εντός λίγων ημερών.

Οι Ουκρανοί χρειάζονταν κάτι που θα μπορούσε να αμβλύνει αυτή την επίθεση – και το βρήκαν στον Javelin, έναν κατευθυνόμενου αντιαρματικό πύραυλο, που εκτοξεύεται από τον ώμο και μπορεί να ενεργοποιηθεί από ένα μόνο άτομο.

Μέρος της απήχησής του έγκειται στην ευκολία χρήσης του, όπως εξηγεί η κατασκευάστρια Lockheed Martin, η οποία ανέπτυξε τον πύραυλο από κοινού με τη Raytheon: «Για να πυροβολήσει κάποιος τοποθετεί έναν κέρσορα πάνω από τον επιλεγμένο στόχο. Η μονάδα εκτόξευσης εντολής Javelin στέλνει στη συνέχεια ένα σήμα κλειδώματος του στόχου πριν από την εκτόξευση»

Το Javelin είναι ένα όπλο «πυροβολήστε και ξεχάστε». Μόλις ο χειριστής του ρίξει τη βολή, είναι σε θέση να τρέξει για κάλυψη ενώ ο πύραυλος βρίσκει το δρόμο του προς τον στόχο.

Αυτό ήταν ιδιαίτερα σημαντικό στις πρώτες μέρες του πολέμου, καθώς οι Ρώσοι έτειναν να μένουν παρατεταγμένοι όταν προσπαθούσαν να εισέλθουν σε αστικές περιοχές. Ένας χειριστής του Javelin θα μπορούσε να πυροβολήσει από ένα κτίριο ή πίσω από ένα δέντρο και να φύγει πριν προλάβουν οι Ρώσοι να πυροβολήσουν.

Το Javelin είναι επίσης καλό στο να στοχεύει το αδύναμο σημείο των ρωσικών αρμάτων – τις οριζόντιες επιφάνειές τους – επειδή η τροχιά του μετά την εκτόξευση το βλέπει να καμπυλώνει προς τα πάνω και μετά να πέφτει στον στόχο από ψηλά, σύμφωνα με τη Lockheed Martin.

Πράγματι, τόσο μεγάλος ήταν ο αντίκτυπος των Javelins που δυόμισι μήνες μετά τον πόλεμο ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν επισκέφτηκε το εργοστάσιο στην Αλαμπάμα, για να επαινέσει το εργατικό δυναμικό για τη βοήθειά του στην υπεράσπιση της Ουκρανίας.

Υπήρχε ένα άλλο πλεονέκτημα για τους Javelins, ιδιαίτερα σημαντικό στην αρχή του πολέμου: ήταν πολιτικά αποδεκτοί.

«Το χαμηλό κόστος και η αμυντική χρήση τους καθιστούν πολιτικά ευκολότερο να τα παρέχουν άλλες χώρες», έγραψε στο Conversation ο Michael Armstrong, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Brock στο Οντάριο. «Αντίθετα, οι κυβερνήσεις διαφωνούν για την αποστολή ακριβότερων επιθετικών όπλων όπως τα πολεμικά αεροσκάφη».

HIMARS

Τα συστήματα M142 HIMARS είναι εκτοξευτήρες πυραύλων. Είναι η εκσυγχρονισμένη και προσαρμοσμένη σε ελαφριά τεθωρακισμένα εκδοχή του συστήματος M270 MLRS, που παραγόταν μαζικά και αναπτύχθηκε τα χρόνια του 1970 από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους.

Τα HIMARS μπορούν να φέρουν δύο τύπους εκτοξευτήρων πυραύλων: ο πρώτος επιτρέπει να εκτοξεύονται ταυτόχρονα έξι κατευθυνόμενοι πύραυλοι 227 χιλιοστών, ο δεύτερος εκτοξεύει μόνο έναν τακτικό πύραυλο ATACMS, με μεγαλύτερη εμβέλεια. Η μικρή ομάδα των χειριστών του μπορεί να ξαναγεμίσει είτε το ένα ή το άλλο σύστημα μέσα σε κάπου τέσσερα λεπτά.

«Εάν το Javelin ήταν το εμβληματικό όπλο των πρώτων φάσεων του πολέμου, το HIMARS είναι το εμβληματικό όπλο των μεταγενέστερων φάσεων», έγραψε τον Ιανουάριο ο Mark Cancian, ανώτερος σύμβουλος για το Διεθνές Πρόγραμμα Ασφάλειας στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών.

Το HIMARS εκτοξεύει πυρομαχικά που ονομάζονται Guided Multiple Launch Rocket System (GMLRS) και έχουν εμβέλεια από 70 έως 80 χιλιόμετρα. Και τα συστήματα καθοδήγησης GPS τους τα καθιστούν εξαιρετικά ακριβή, σε απόσταση περίπου 10 μέτρων (33 πόδια) από τον επιδιωκόμενο στόχο.

Τον περασμένο Ιούλιο, ο Ρώσος ρεπόρτερ Ρομάν Σαπένκοφ είπε ότι είδε ένα χτύπημα της HIMARS σε ρωσική βάση στο αεροδρόμιο της Χερσώνας στο έδαφος που είχαν καταλάβει τότε οι δυνάμεις της Μόσχας. «Με εντυπωσίασε το γεγονός ότι ολόκληρο το πακέτο, πέντε ή έξι πύραυλοι, προσγειώθηκε σχεδόν ταυτόχρονα», έγραψε.

Το HIMARS είχε δύο βασικά αποτελέσματα, έγραψε ο Γιαγκίλ Χένκιν, καθηγητής στο Κολέγιο Διοίκησης και Επιτελείου Αμυντικών Δυνάμεων του Ισραήλ, για τον Πανεπιστημιακό Τύπο του Σώματος Πεζοναυτών των ΗΠΑ. Τα πλήγματα ανάγκασαν «τους Ρώσους να μετακινήσουν τις αποθήκες πυρομαχικών τους πιο πίσω, μειώνοντας έτσι τη διαθέσιμη δύναμη πυρός του ρωσικού πυροβολικού κοντά στις πρώτες γραμμές και καθιστώντας την υλικοτεχνική υποστήριξη πιο δύσκολη». Και η χρήση των ρουκετών μεγάλου βεληνεκούς για να χτυπήσει στόχους όπως γέφυρες έχει διαταράξει τις προσπάθειες ρωσικής προμήθειας, είπε.

Το σύστημα HIMARS κατασκευάζεται και κατοχυρώνεται με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στις Ηνωμένες Πολιτείες από την Lockheed Martin.

Drone Bayraktar TB2

Το τουρκικής σχεδίασης drone έχει γίνει ένα από τα πιο γνωστά μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα (UAV) στον κόσμο λόγω της χρήσης του στον πόλεμο της Ουκρανίας. Είναι σχετικά φθηνό, έχει θανατηφόρο χτύπημα και καταγράφει τα θύματά του του σε βίντεο.

Αυτά τα βίντεο το έδειξαν να αφαιρεί ρωσικά τεθωρακισμένα, πυροβολικό και γραμμές ανεφοδιασμού με πυραύλους, ρουκέτες που κατευθύνονται με λέιζερ και έξυπνες βόμβες που φέρει.

«Τα βίντεο του TB2 είναι ένα τέλειο παράδειγμα σύγχρονου πολέμου στην εποχή του TikTok», έγραψε ο Άαρον Στάιν, ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Ερευνών Εξωτερικής Πολιτικής, στον ιστότοπο του Ατλαντικού Συμβουλίου.

Το Bayraktar TB2 δεν ήταν ένα «μαγικό όπλο», αλλά ήταν «αρκετά καλό», έγραψε.

Ανέφερε ως αδυναμίες του την έλλειψη ταχύτητας και την ευπάθεια στην αεράμυνα. Τα στατιστικά του Battlefield φαίνεται να το επιβεβαιώνουν. Δεκαεπτά από τα 40 έως 50 TB2 που έχει λάβει η Ουκρανία έχουν καταστραφεί σε μάχη, σύμφωνα με τον ιστότοπο πληροφοριών ανοιχτού κώδικα Oryx. Ωστόσο οι απώλειες αυτές αντισταθμίζονται από το χαμηλό κόστος.