ΑΝΑΛΥΣΗ: Αδιαφορία ή αμέλεια;

Η είδηση της παραχώρησης 96 αρμάτων μάχης Leopard 2A4 από τα αποθέματα του Γερμανικού στρατού στη Σιγκαπούρη, αποτελεί καίριο πλήγμα για τα σχέδια εκσυγχρονισμού με μικρό κόστος του αρματικού δυναμικού του Ελληνικού Στρατού.

Για μία ακόμη φορά το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και οι αρμόδιες υπηρεσίες του «πιάστηκαν» στον ύπνο με αποτέλεσμα άρματα σημαντικά για τον εκσυγχρονισμό (με μικρό κόστος) του αρματικού μας δυναμικού να κατευθύνονται σε άλλη χώρα. Ως γνωστόν οι αρμόδιες υπηρεσίες είχαν διακηρύξει ήδη από το 1998 όταν ξεκίνησε η διαδικασία προμήθειας νέων αρμάτων τρίτης γενιάς, την ανάγκη σε πρώτη φάση προμήθειας 246 αρμάτων μάχης και επιπλέον 246 ως δικαίωμα προαίρεσης. Συνεπώς από εκείνη την εποχή είχε καταστεί προφανές ότι οι συνολικές ανάγκες σε άρματα μάχης τρίτης γενιάς ανέρχονταν σε 500 περίπου. Άρα η αγορά των 170  Leopard 2 HEL καθώς και η μεταγενέστερη προμήθεια των 183 μεταχειρισμένων Leopard 2A4 κάλυψε τις ανάγκες κατά ένα μέρος. Σε λίγα χρόνια, με την ολοκλήρωση των παραλαβών, ο συνολικός αριθμός των διαθέσιμων αρμάτων τρίτης γενιάς θα ανέλθει σε 353 μονάδες. Ο προγραμματισμός της προμήθειας επιπλέον 164 αρμάτων που περιλαμβάνεται στο Δεκαπενταετές Σχέδιο Εξοπλιστικών Στόχων 2005-2020, έρχεται να επιβεβαιώσει τις αρχικές εκτιμήσεις για συνολικές ανάγκες 500 περίπου αρμάτων. Τα 164 άρματα  που επιθυμούν να προμηθευτούν μελλοντικά τα Τεθωρακισμένα, θα ανεβάσουν την οροφή των σύγχρονων αρμάτων σε 517 μονάδες. Όμως πολύ κρίσιμος παράγοντας για τη μελλοντική υλοποίηση τον συγκεκριμένου προγράμματος είναι η διαθεσιμότητα των αρμάτων μάχης που τηρούνται στα γερμανικά αποθέματα.

Την τελευταία δεκαετία τα αποσυρόμενα γερμανικά Leopard 2A4 έγιναν περιζήτητα  μεταξύ πολλών χωρών της Ευρώπης, που έτσι βρήκαν μια λύση χαμηλού κόστους για την ανανέωση του αρματικού δυναμικού τους, με την απόκτηση μεταχειρισμένων αρμάτων τρίτης γενιάς. Αποδέκτες γερμανικών Leopard 2A4 έγιναν η Σουηδία (160 άρματα), η Ισπανία (109 άρματα), η Φιλανδία (124 άρματα), η Δανία (51 άρματα), η Πολωνία (128 άρματα), η Ελλάδα (183 άρματα) και πρόσφατα η Τουρκία (298 άρματα). Δύο ακόμη ευρωπαϊκές χώρες προμηθεύτηκαν μεταχειρισμένα Leopard 2 από τα Ολλανδικά αποθέματα. Συγκεκριμένα η Αυστρία προμηθεύτηκε 114 Leopard 2A4 και η Νορβηγία 52 Leopard 2A5. O Γερμανικός Στρατός τις αρχές της δεκαετίας του 90, διέθετε 2.225 Leopard 2A4. Σήμερα τα 225 εξ’ αυτών, έχουν αναβαθμιστεί σε επίπεδο Leopard 2A5 (πυροβόλο L44: 44 διαμετρημάτων) ενώ άλλα 125 σε επίπεδο Leopard 2A6 (πυροβόλο L55: 55 διαμετρημάτων). Από τα τελευταία, τα 70 έχουν αναβαθμιστεί με πρόσθετη αντιναρκική θωράκιση. Τέλος ο Γερμανικός Στρατός τηρεί στα αποθέματά του 502 Leopard 2A4. Η απόσυρση των τελευταίων έχει προγραμματιστεί να γίνει σταδιακά μέχρι το 2010. Οι παραπάνω αριθμοί μας επιτρέπουν να συμπεράνουμε ότι από τον Γερμανικό στόλο των 2.225 συνολικά παραχθέντων Leopard 2, σήμερα υπάρχουν διαθέσιμα προς πώληση περί τα 300 άρματα που σταδιακά θα ανέλθουν στα 700 περίπου. Τα 700 άρματα αναμένεται να αποτελέσουν μελλοντικά το μήλο της έριδος μεταξύ Ελλάδος-Τουρκίας και όχι μόνο. Ενδιαφέρον έχουν ήδη επιδείξει η Ρουμανία και η Βουλγαρία. Τα Leopard 2A4 των γερμανικών αποθεμάτων αποτελούν, τη μοναδική λύση για την Ελλάδα και τη Τουρκία για να αποκτήσουν με χαμηλό κόστος επιπλέον άρματα τρίτης γενιάς. Οι ήδη δρομολογηθείσες προμήθειες καθιστούν τις μελλοντικές επιλογές των δύο χωρών μονόδρομο. Συνεπώς η χώρα μας θα πρέπει έγκαιρα να σπεύσει να προμηθευτεί τα άρματα που τις αναγκαιούν. Κάθε προμήθεια Leopard 2A4 από τη Γερμανία, εν δυνάμει «αφαιρεί» τα άρματα αυτά από το οπλοστάσιο του αντιπάλου. Η μελλοντική προμήθεια των 164 μεταχειρισμένων Leopard 2A4 θα αυξήσει τον ελληνικό στόλο στα 517 άρματα τρίτης γενιάς ενώ ταυτόχρονα θα περιορίσει το μέγιστο αριθμό αρμάτων που μπορεί επιπλέον να αποκτήσει η Τουρκία σε 536 τεμάχια. Η χώρα μας έχει αποκτήσει σημαντικό προβάδισμα στα άρματα τρίτης γενιάς. Αυτό επιτεύχθηκε τόσο με την προμήθεια των 170 υπερσύγχρονων Leopard 2HEL όσο και από με την παραλαβή των 183 Leopard 2A4 που ανέβασαν το συνολικό αριθμό των αρμάτων τρίτης γενιάς σε 353 μονάδες.

Η Τουρκία έπεται στις εξελίξεις. Ακολουθεί ασθμαίνουσα με την πρόσφατη των προμήθεια 298 αρμάτων Leopard 2A4. Καθίσταται λοιπόν προφανές ότι το σημαντικό προβάδισμα πρέπει να συνεχιστεί με την απόκτηση σε εύλογο χρόνο των 164 επιπλέον αρμάτων Leopard 2A4. Τυχόν σημαντική καθυστέρηση υλοποίησης θα δώσει την ευκαιρία στην άλλη πλευρά  να «βγει μπροστά» και να «ακυρώσει» εν μέρει τις οικονομικές θυσίες ύψους 1,7 δις ευρώ των τελευταίων χρόνων για την αγορά σύγχρονων αρμάτων. Το κόστος της προμήθειας δεν είναι σημαντικό, αφού υπολογίστηκε στα 142 εκατ. ευρώ. Προφανώς στο ποσό συμπεριλαμβάνεται, το κόστος της εργοστασιακής συντήρησης και αρχικής υποστήριξης των αρμάτων. Εδώ αξίζει να επισημανθεί ότι η ελληνική πλευρά θα πρέπει με κάθε τρόπο, και εκμεταλλευόμενη στο έπακρο τα μεγάλα οφέλη που έχει αποκομίσει την τελευταία δεκαετία η γερμανική αμυντική βιομηχανία, αλλά και τις μεγάλες προσδοκίες που τρέφει για το επόμενο ΕΜΠΑΕ 2006-2010, να πιέσει για την όσο το δυνατόν ταχύτερη και με συμβολικό κόστος παραχώρησης ποσότητας αρμάτων Leopard 2A4 σε «πολιτικό» αντιστάθμισμα της παραχώρησης των 298 αρμάτων μάχης στην Τουρκία.

Όμως παρά τις «προειδοποιήσεις» μας που είχαν γίνει εγγράφως από το αδελφό περιοδικό «ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ» (το ανωτέρω είναι απόσπασμα άρθρου που έχει δημοσιευθεί εκεί), φαίνεται ότι το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και οι αρμόδιες υπηρεσίες του κοιμούνται τον ύπνο του δικαίου (επιδεικνύοντας αδιαφορία ή αμέλεια;) Ίσως και αυτή τη στιγμή να υπάρχουν περιθώρια αντίδρασης και διασφάλισης όσων αρμάτων μάχης είναι ακόμη διαθέσιμα με ευνοϊκούς όρους. Θα πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι η «προτιμησιακή» εξυπηρέτηση των αναγκών μας είναι δικαιωματική καθώς η χώρα μας διαθέτοντας 1,7 δις ευρώ ουσιαστικά «στηρίζει» από μόνη της το παρόν και το μέλλον της γερμανικής βιομηχανίας αρμάτων.

Το να επαναλάβουμε εδώ ότι πολιτική είναι ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός είναι περιττό. Φαίνεται ότι την παρούσα περίοδο η πολιτική υποστήριξης των συμφερόντων της χώρας σε ότι αφορά τον αμυντικό και ιδιαίτερα τον εξοπλιστικό τομέα εξαντλείται στις επιλεκτικές διαρροές για τη δημιουργία εντυπώσεων ή τη εξυπηρέτηση δημοσιονομικών απαιτήσεων….