Ο πόλεμος ΗΠΑ και Γερμανίας στο ΓΕΣ για τα άρματα μάχης

Mία σύγκρουση η οποία θα καθορίσει το μέλλον της σύνθεσης των ελληνικών τεθωρακισμένων μονάδων βρίσκεται σε εξέλιξη στο παρασκήνιο του Γενικού Επιτελείου Στρατού, μετά την απόφαση του Αρχηγού Φραγκούλη Φράγκου να σταλεί LoR στις ΗΠΑ για τα 400 άρματα μάχης Μ1Α1 Abrams (σχετικό άρθρο και σύγκριση με τα τουρκικά LEO2A4 στην ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ που κυκλοφορεί).

Πρόκειται για μία κίνηση που απειλεί όχι απλώς την μονοκρατορία των γερμανικών οίκων σε ότι αφορά το αρματικό δυναμικό του Ελληνικού Στρατού, αλλά αν υλοποιηθεί αλλάζει τελείως τους συσχετισμούς σε ένα άλλο μεγάλο πρόγραμμα του ΓΕΣ, αυτό των πυρομαχικών των αρμάτων μάχης των 120 χλστ. όπου πλέον η αμερικανική ΑΤΚ θα εμφανιστεί αν όχι ως φαβορί, εν τούτοις ως «ίσος προς ίσον» έναντι της γερμανικής Rheinmetall, η οποία σήμερα ελέγχει το πρόγραμμα λόγω μοναδικής πιστοποίησης του πυρομαχικού της DM63 στο πυροβόλο των 120 χλστ. των LEO2HEL.

H LoR προς τις ΗΠΑ για τα 400 Abrams, όσο και να φαίνεται μια «απλή LoR» μεταχειρισμένου υλικού δεν είναι καθόλου τέτοια. Κατ’αρχήν αλλάζει τις ισορροπίες, όπως προείπαμε. Η  γερμανική κυριαρχία παύει να υφίσταται και όχι μόνο αυτό: Ο ηττημένος του ελληνικού διαγωνισμού νέου άρματος μάχης του 2001-2002 «μπαίνει από το παράθυρο» και αλλάζει όλα τα δεδομένα.

Η υπόθεση του αγώνα επικράτησης των εταιρειών  στην ελληνική αγορά αρμάτων ξεκινά ουσιαστικά το 1971.

Η τότε κυβέρνηση για να απαντήσει εμπράκτως στο αμερικανικό εμπάργκο όπλων (λόγω του κινήματος-πραξικοπήματος του 1967)  που απειλούσε να αφήσει την χώρα χωρίς ικανές Ένοπλες Δυνάμεις, προχώρησε σε μαζικές παραγγελίες πολεμικού υλικού από ευρωπαϊκές χώρες (σημειώνουμε κάτι για την ιστορία: Ούτε σε μία περίπτωση δεν ακούστηκε μεταδικτατορικά, έστω και απλή φήμη για διασπάθιση δημοσίου χρήματος, μίζες κλπ από τις κυβερνήσεις και τις ηγεσίες του υπουργείου Εθνικής Άμυνας 1967-1974, παρά τις τεράστιες αγορές όπλων των ετών 1970-1974).

Υποβρύχια από την Γερμανία, πυραυλακάτους, άρματα μάχης και ΤΟΜΑ από την Γαλλία, αντιπλοϊκά βλήματα από την Γαλλία κλπ. Έτσι για πρώτη φορά εντάχθηκε στον Ελληνικό Στρατό νέα άρματα μάχης και πραγματικά ΤΟΜΑ: ΑΜΧ-30 και ΑΜΧ-10Ρ. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι εν έτει 1972-1973 εντάχθηκαν για πρώτη φορά πραγματικά ΤΟΜΑ στο Ε.Σ.

Η Ελλάδα πρέπει να ήταν ίσως το πρώτο δυτικό κράτος μετά την Γαλλία που απέκτησε πραγματικά ΤΟΜΑ, ακολουθώντας την πλέον σύγχρονη τάση που είχε κάνει μερικά χρόνια πριν την εμφάνισή τους στο ανατολικό μπλοκ και είχαν αλλάξει δόγματα και φιλοσοφία δράσης των χερσαίων δυνάμεων. Μέχρι τότε μόνο μεταχειρισμένα άρματα μάχης Μ47 αρχικά και Μ48 εν συνεχεία (ούτε καν Μ60!) δίνονταν από τις ΗΠΑ στον Ελληνικό Στρατό. Το 1980 ελήφθη η απόφαση προμήθειας των πρώτων 110 LEO1GR μιας ενδιάμεσης έκδοσης του Α3 και του Α4. Κάποτε θα γραφεί η ιστορία αυτής της προμήθειας, αλλά δεν είναι του παρόντος.

Εν πάση περιπτώσει οι Γερμανοί έκαναν για πρώτη φορά την εμφάνισή τους στον Ελληνικό Στρατό και φαίνεται ότι είχαν έρθει για να μείνουν: Καλό προϊόν και πάνω απ’’ολα καλό σέρβις και κρατική βοήθεια με ανάλογες των αμερικανικών FMS χρηματοδοτήσεις: Εκεί που τους Γάλλους δεν τους έβρισκες ή έκαναν μήνες να στείλουν τα ανταλλακτικά που χρειαζόντουσαν οι Γερμανοί που αντιπροσωπεύονταν εγχωρίως από μία νέα εταιρεία με στελέχη υψηλής ευφυίας και ικανοτήτων «σάρωναν» τα πάντα και πάνω απ’όλα διείσδυαν στις διευθύνσεις Τεθωρακισμένων, Τεχνικού και σε ολες τις κρίσιμες υπηρεσίες του ΓΕΣ.

Μία προμήθεια αρμάτων μάχης Μ48Α5 από τα αμερικανικά αποθέματα περί το 1985 δεν έγινε ποτέ πράξη, ενώ ένας διαγωνισμός για νέο άρμα μάχης, ακουγόταν, αλλά ούτε αυτός υλοποιήθηκε. Και έτσι φτάνουμε στο 1990 και στην απελευθέρωση τεράστιων ποσοτήτων αρμάτων μάχης λόγω της συνθήκκης CFE από την Κεντρική Ευρώπη. Κάπου 650 άρματα μάχης Μ60Α1/Α3 εντάχθηκαν χωρίς κόστος στον Ελληνικό Στρατό, ο οποίος θεώρησε ότι είχε λύσει το άμεσο πρόβλημα και μπορούσε πλέον να αποσύρει όλα τα παλαιά Μ48Α3 και Μ47 με το πυροβόλο των 90 χλστ.

Στο ενδιάμεσο, άλλη μια παρτίδα LEO1 (κάπου 100 άρματα εντάχθηκαν στον Ε.Σ. ως αντισταθμιστικό της προμήθειας των φρεγατών ΜΕΚΟ-200ΗΝ).

H προμήθεια των Μ60 είχε μία παρενέργεια: Εν μία νυκτί με αιφνιδιαστική απόφαση του ΓΕΣ τα γαλλικά άρματα μάχης και ΤΟΜΑ αποσύρθηκαν στις αποθήκες! Οι Γάλλοι πλήρωσαν την κακή υποστήριξη και την κακή αντιπροσώπευση. Χαρακτηριστικό είναι ότι παρά τα 18 χρόνια ένταξή τους στον Ε.Σ., ουδέποτε αναπτύχθηκε νέο δόγμα δράσης για τα ΤΟΜΑ ΑΜΧ-10Ρ, τα οποία εξακολουθούσαν να επιχειρούν μέχρι τέλους, όπως τα … ΤΟΜΠ Μ113!

Από την «κοσμογονία» της ένταξης Μ60 (ουδέποτε μέχρι τότε είχαν ενταχθεί μαζικά στον Ε.Σ. τόσο μεγάλοι αριθμοί αρμάτων μάχης) φτάσαμε στη νέα αγορά αρμάτων μάχης LEO2HEL το 2002, αφού είχαν προηγηθεί διαδοχικές παραχωρήσεις ολλανδικών LEO1V, κια γερμανικών LEO1A5.

Η απόφαση για προμήθεια των LEO2HEL και η ενδιάμεση λύση των LEO2A4, κατά πολλούς σφράγισε οριστικά την γερμανική κυριαρχία στα τεθωρακισμένα του Ε.Σ., ειδικά μετά την (ορθή) απόφαση απόσυρσης των Μ60. Διαδοχικές προτάσεις προμήθειας επιπλέον LEO2A4 δεν ευοδώθηκαν, τα αποθέματα LEO2A4 στην Γερμανία τελείωναν (καλό και αξιόπιστο άρμα με δεδομένα καλή υποστήριξη που έγινε ανάρπαστο σε διάφορα μέρη του κόσμου) και φαινόταν ότι το κεφάλαιο «άρματα μάχης» είχε κλείσει για τον Ε.Σ. μέχρι το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας. Χαρακτηριστικό είναι ότι στην Διεύθυνση Τεθωρακισμένων του ΓΕΣ μέχρι πρότινος ασχολούντο με τα προγράμματα εκσυγχρονισμού των LEO2A4, μόνο.

Και ξαφνικά ήρθε η LoR για τα Μ1Α1 να αμφισβητήσει την γερμανική κυριαρχία και να μετατρέψει τον ηττημένο του διαγωνισμού του 2001-2002 στο πιο πολυάριθμο άρμα του Ε.Σ. χάρη στα τεράστια αποθέματα του αμερικανικού Στρατού: Οι Έλληνες επιτελείς θα διαλέξουν μετξύ 1000 (κατ’άλλες πηγές 600) αρμάτων τα 400 Μ1Α1 που είναι στην καλύτερη κατάσταση και θα δώσουν ένα τεράστιο άμεσο πλεονέκτημα στις ελληνικές τεθωρακισμένες μονάδες έναντι των τουρκικών.

Τολμάμε να πούμε ότι πριν έρθουν σε αυτό το κακό επίπεδο οι αμερικανο-τουρκικές σχέσεις, οι ΗΠΑ αποκλείεται να έδιναν στην Ελλάδα τέτοιο πλεονέκτημα. Σημειώνεται ότι με αυτά τα 400 άρματα κλείνει για αρκετά χρόνια η αγορά μεταχειρισμένων αρμάτων των ΗΠΑ, όπως έπρεπε να πράξει η ελληνική πλευρά με τα γερμανικά άρματα το 2002-2004, όταν βλακωδώς επέτρεψε στην Τουρκία να προμηθευτεί LEO2A4, αντί να «κλειδώσει» με σχετική διακρατική δέσμευση στην προμήθεια των LEO2HEL, το σύνολο των ικανών LEΟ2Α4 έναντι συμβολικού τιμήματος,όπως μπορούσε να κάνει η κυβέρνηση το 2002 και δεν έκανε..

Το Μ1Α1 αντιπροσώπευσε την πρώτη μεγάλη παρτίδα παραγωγής όπου υιοθετήθηκαν σημαντικές βελτιώσεις: εκτός του πυροβόλου των 120 χλστ. –που αντικατέστησε το προηγούμενο των 105 χλστ. L7 της Royal Ordnance− φτιάχτηκε νέο σύστημα ελέγχου πυρός, σύστημα προστασίας NBC, ενισχυμένη θωράκιση και βελτιωμένο σύστημα ανάρτησης.

Οι βελτιώσεις αυτές προσέφεραν στο άρμα βελτιωμένες ικανότητες πυρός κατά την κίνηση, ανταπόκριση σε μικρότερο χρόνο εναντίον απειλών, αλλά και προστασία από τα εχθρικά πλήγματα. Επιπρόσθετα, στο άρμα τοποθετήθηκαν σύστημα εντοπισμού θέσης (PLRS), ηλεκτρονικό σύστημα διαχείρισης κινητήρα –μέσω του οποίου επιτεύχθηκε σημαντική βελτίωση στην κατανάλωση καυσίμων− και συλλογή διαπέρασης υδάτινων κωλυμάτων μεγάλου βάθους.

Το μήκος του σκάφους (χωρίς το πυροβόλο) φθάνει τα 5,63μ. −9,77 μ., με το πυροβόλο ανεπτυγμένο−, έχει πλάτος 3,66 μ., μέγιστο ύψος 2,89 μ. και το βάρος μάχης φτάνει τους 57 τόνους.

Κατά τη διάρκεια του πρώτου πόλεμου του Κόλπου, το πυροβόλο των 120 χλστ. κατάφερε επιτυχή πλήγματα σε αποστάσεις 4.000 μέτρων, χρησιμοποιώντας βλήμα APFSDS-T.  Το τελευταίο είναι το M829 APFSDS-T, με πυρήνα απεμπλουτισμένου ουρανίου και M830 HEAT-MP-T. Η ταχύτητα εξόδου για τα βλήματα APFSDS-T φθάνει τα 1.650 m/s. Το M-1A1 μεταφέρει απόθεμα 40 οβίδων έναντι 42 του LEO-2A4 και Leo 2HEL.

Θεωρείται ότι σε ελληνική υπηρεσία δεν θα χρησιμοποιηθοπύν βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου, αφού άλλωστε η προσφορά της ΑΤΚ για βλήματα APFSDS-T είναι εξελιγμένα βλήματα βολφραμίου που βασίζονται τεχνολογικά στο γερμανικό DM63 (η συνεργασία με την Rheinmetall είναι και μετοχική), αλλά λόγω των τεράστιων ποσοτήτων που κατασκευάζονται για τον αμερικανικό Στρατό, είναι πολύ φθηνότερα από το γερμανικό.

To άρμα διαθέτει επίσης συζυγές πολυβόλο Μ240 των 7,62 χλστ. και ένα ιδίου τύπου για τον γεμιστή, ενώ ο αρχηγός χειρίζεται το Α/A M-2ΗΒ των 12,7 χλστ.

Η θωράκιση του M-1A1 στηρίζεται στην κλασική τύπου Chobham και στα μη κρίσιμα σημεία χρησιμοποιείται θωράκιση χυτού χάλυβα RHA (Rolled Homogenous Armour). Από το 1988, υιοθετείται η ενισχυμένη θωράκιση απεμπλουτισμένου ουρανίου (DU), που παρέχει μεγαλύτερη προστασία χάρη στην υψηλή πυκνότητα του υλικού σε σχέση με τον χάλυβα (2,5 φορές πυκνότερη) και είναι βαρύτερο και σκληρότερο υλικό σε σχέση με τον χάλυβα. Η νέα θωράκιση έχει ως αποτέλεσμα την επιβάρυνση του άρματος κατά πέντε τόνους περίπου.

Η έκδοση που φέρει τη βελτιωμένη θωράκιση ονομάζεται M-1A1 (HA- Heavy Armour) και είναι άγνωστο αν περιλαμβάνεται στα υπό παραχώρηση άρματα.

Εκτιμούμε ότι θα ήταν ευχής έργο να υπάρχει τέτοια θωράκιση, αφού είναι η κορυφαία θωράκιση που τοποθετήθηκε ποτέ σε άρμα με ένα «ακραίας μορφής» μειονέκτημα: Σε απ’ευθείας βολή εχθρικού βλήματος στον πύργο μπορεί να υπάρξουν σωματίδια μη ραδιενεργού ουρανίου στο εσωτερικό του άρματος που θα τα εισπνεύσει το προσωπικό. Βέβαια, το θέμα είναι ότι το τελευταίο που θα απασχολήσει το τετραμελές προσωπικό του Abrams σε μια τέτοια περίπτωση (πλήγμα στον πύργο), είναι τα σωματίδια…

Ίσως το μοναδικό πραγματικό μειονέκτημα του Μ1Α1 Abrams έναντι του LEO2A4 είναι το σύστημα κίνησης που όντως δίνει απίστευτη δύναμη στο άρμα, αλλά έχει μεγάλες απαιτήσεις συντήρησης.

Η μέγιστη ταχύτητα που αναπτύσσει το άρμα φθάνει τα 72 χ.α.ω. (!) και η εμβέλεια τα 465 χλμ. Αντί για κινητήρα ντίζελ το Μ-1, διαθέτει στροβιλοκινητήρα τύπου AGT-1500 και σύστημα μετάδοσης X-1100-3B, που παρέχει μέγιστη ισχύ 1500 hp στις 2600 rpm. Η επιτάχυνση από τα 0 στα 32 χ.α.ω. επιτυγχάνεται σε χρόνο έξι δεύτερων! Το κιβώτιο ταχυτήτων περιλαμβάνει τέσσερις ταχύτητες για έμπροσθεν κίνηση και δύο ταχύτητες για όπισθεν.

Ο λόγος ισχύος-βάρους φθάνει τα 26,4 (hp/τόνο) και, παρά το γεγονός ότι θεωρείται ένα βαρύ άρμα, η ευελιξία που παρέχεται είναι εκπληκτική. Οι κινητήρες αυτού του τύπου είναι χαμηλότερου θορύβου σε σχέση με τους κινητήρες ντίζελ και παρέχουν μεγαλύτερη αξιοπιστία αλλά με υψηλότερη κατανάλωση καυσίμου.

Ο κινητήρας σχεδιάστηκε ώστε σε χρόνο τριάντα λεπτών να μπορεί να αφαιρεθεί από το άρμα για ευνόητους λόγους. Για τη γενική επισκευή του κινητήρα, θα προηγηθεί η χρήση του για την κίνηση του άρματος σε απόσταση 28.966 χλμ. Εδώ, θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο κινητήρας μπορεί να χρησιμοποιήσει διαφορετικούς τύπους καυσίμου (βενζίνη, πετρέλαιο, κηροζίνη).

Στροβιλοκινητήρας, σημαίνει μεγάλη δύναμη, μεγάλη κατανάλωση, χαμηλό ηχητικό ίχνος και μεγάλες απαιτήσεις συντήρησης. Και σε ότι αφορά τον Ε.Σ., μεγάλες απαιτήσεις εκπαίδευσης…

Πάντως αυτά τα 400 άρματα, θα βάλουν σε μια νέα εποχή τον Ε.Σ.. Ο σχεδιασμός προβλέπει ανάπτυξη στον Έβρο με παράλληλη μετακίνηση των LEO1A5 στα νησιά. Φαντασθείτε μια αρματική δύναμη με 750, περίπου, Μ1Α1 και LEOHEL/A4 στον Έβρο! Η ισχυρότερη αρματική δύναμη στην Ευρώπη για την δεκαετία που διανύουμε, πλην Ρωσίας…

Tμήμα ειδήσεων defencenet.gr