Εκτός των τεράστιων σεισμικών δονήσεων που σημειώνονται σε Ασία και Μέση Ανατολή, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος για την ΕΕ. Η αποδυνάμωσή της θα επιδράσει αρνητικά για τη Ρωσία, η οποία επουδενί θέλει να καταρρεύσει το ευρωπαϊκό οικοδόμημα αναφέρει άρθρο του Σργκέι Καραγκάνοφ επίτιμου προέδρου του προεδρείου του Συμβουλίου Εξωτερικής και Αμυντικής πολιτικής της Ρωσίας στην εφημερίδα Komersant   .

Τη δεκαετία του 1990, μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού, «ξεπάγωσαν» -όπως συνηθίζεται να λέγεται- πολλές διενέξεις, οι οποίες είχαν παγώσει στα πλαίσια της αντιπαράθεσης ΕΣΣΔ και ΗΠΑ, που αντιπροσώπευαν τότε τα δύο μεγάλα στρατόπεδα της διπολικής αντιπαράθεσης, Ανατολής και Δύσης.

Πρώτη εξερράγη η Γιουγκοσλαβία. Ξέσπασε η σύγκρουση στην Υπερδνειστερία, άρχισε ο πόλεμος στην Τσετσενία. Η Ρωσία, εξαιτίας της αδυναμίας στην οποία βρέθηκε μετά την αλλαγή που συντελέστηκε, και η Δύση, λόγω της ευφορίας μετά τη φαινομενική νίκη της στον Ψυχρό πόλεμο, δεν εμπόδισαν τη διάδοση των πυρηνικών όπλων στην Ινδία και το Πακιστάν. Κάτι που αποτέλεσε μια επανεκκίνηση του μηχανισμού μιας περαιτέρω εξάπλωσης ανάλογων όπλων, η οποία έως τότε είχε διακοπεί.

Ευτυχώς, δεν «ξεπάγωσαν» τα πάντα, θα μπορούσαμε να πούμε με ανακούφιση. Όμως, στα μέσα περίπου της δεκαετίας του 2000 ξεκίνησε εκείνο που εγώ αποκαλώ «δεύτερο ξεπάγωμα», και το οποίο αποτελεί μια μακροχρόνια συνέπεια της κατάρρευσης του διπολικού κόσμου. Η αληθινή, η πρώτη στην ιστορία παγκοσμιοποίηση, οδήγησε σε μια εκρηκτική άνοδο της ασιατικής περιφέρειας, η οποία εδώ και 200 χρόνια βρισκόταν υπό τον έλεγχο της Δύσης, των κανόνων και των θεσμών του Ψυχρού πολέμου, καθώς και (είτε) του μαρασμού και της αδυναμίας της εξαιτίας της μεγάλης φτώχειας.

Το “ξύπνημα” της Ασίας

Η άνοδος της νέας Ασίας, όπως αναμενόταν, έφερε την άνοδο των εθνικών κρατών με τα συμφέροντα και τις φοβίες τους. Στην περιοχή άρχισε να επιστρέφει η δική της προσωπική, ανεξάρτητη από εξωτερικά κελεύσματα γεωπολιτική. Η διαδικασία ενισχύθηκε ποιοτικά από τις βαρύτατες ήττες της παλαιάς και κυρίαρχης επί σχεδόν 500 χρόνια Δύσης. Αυτές ξεκίνησαν από τους ανεξήγητους με βάση τη λογική τυχοδιωκτισμούς στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, και συνεχίζονται με τα διαρθρωτικά οικονομικά προβλήματα των ΗΠΑ και της ΕΕ που βγήκαν στην επιφάνεια λόγω της κρίσης του 2008. Το σημαντικότερο είναι όμως, ότι οι ήττες αυτές γίνονται προφανείς εξαιτίας της αδυναμίας της Δυτικής Δημοκρατίας να επιλύσει τα σημαντικά διαρθρωτικά προβλήματα, διαθέτοντας εκείνη την ανθρωπιστική και φιλελεύθερη ημι-σοσιαλιστική μορφή, την οποία είχε αποκτήσει τον 20ο αιώνα.

Στην περιοχή της Ασίας αρχίζουν να μαίνονται στρατιωτικά και πολιτικά πάθη γύρω από ζητήματα παντελώς άγνωστα σε όλους μέχρι τότε. Οι χώρες ολοένα και πιο συχνά προβάλλουν παλιές αξιώσεις η μια απέναντι στην άλλη. Στην Ανατολική και Νότια Ασία άρχισε μια κούρσα εξοπλισμών, κατά πρώτο λόγω ναυτικών. Μέσα στα όρια αυτής της περιοχής εμφανίζονται σημάδια που αφορούν ήδη δέκα πιθανές μελλοντικά συγκρούσεις, και μια αρκετά πραγματική, αυτή μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν.

Ακόμα πιο ανησυχητικά δείχνουν πως είναι τα αποτελέσματα του δεύτερου «ξεπαγώματος» στην άλλη Ασία, δηλαδή στην ευρύτερη Μέση Ανατολή. Η αποδυνάμωση του εξωτερικού ελέγχου έφερε στην επιφάνεια παλιές και νέες καχυποψίες, θρησκευτικές διαφορές, το συσσωρευμένο κατά τα χρόνια της ξένης κυριαρχίας μίσος απέναντι στο καθετί ξένο, και κυρίως στο Δυτικό, συμπεριλαμβανομένου και του χριστιανικού κόσμου. Η περιοχή εισήλθε σε μια περίοδο πολέμων, κοινωνικής παρακμής, ανόδου του θρησκευτικού και εθνικού φανατισμού.

Κίνδυνος για την ΕΕ

Ιδιαίτερα τρομακτικό θα ήταν για τον κόσμο και για τη Ρωσία το τρίτο «ξεπάγωμα», δηλαδή η κατάρρευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η οποία συστάθηκε από σπουδαίες προσωπικότητες της Ευρώπης με στόχο να θαφτεί η ιστορία του ευρωπαϊκού κρατικού εθνικισμού, που είχε σταθεί αιτία για εκατοντάδες πολέμους, είχε οδηγήσει σε δύο ολοκληρωτικές ιδεολογίες, την κομμουνιστική και τη ναζιστική, καθώς και σε δυο παγκοσμίους πολέμους.

Στάθηκε δυνατό να επιτευχθούν πάρα πολλά. Η Ευρώπη, από την οποία για πολλούς αιώνες προέρχονταν οι κυριότερες απειλές, τόσο για την ίδια, όσο και για τον υπόλοιπο κόσμο, αναδείχθηκε σε προκεχωρημένο φρούριο ειρήνης. Εμείς οι Ρώσοι, που έχουμε τη δική μας ιστορία από πολέμους με την Ευρώπη, και στην Ευρώπη, πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα ευγνώμονες προς τους πατέρες του προγράμματος της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

Όμως οι κληρονόμοι των σπουδαίων ιδρυτών, δηλαδή των Γάλλων Ζαν Μονέ και Ρομπέρ Σουμάν, του Βρετανού Ουίνστον Τσόρτσιλ, του Γερμανού Κόνραντ Αντενάουερ, του Βέλγου Πολ Ανρί Σπάακ, έχοντας φτάσει στην επιτυχία, άρχισαν να επαναπαύονται στις δάφνες τους, και με εξαίρεση τους Γερμανούς, τους Σουηδούς και μερικούς άλλους βόρειους, δεν βλέπουν τις ανταγωνιστικές προκλήσεις του νέου κόσμου.

Προχώρησαν σε μια πολύ ταχεία διεύρυνση και έθεσαν μη ρεαλιστικούς στόχους. Σήμερα, υποχρεώνονται να πληρώσουν για αυτό. Να πραγματοποιήσουν μια βαθιά αναδιοργάνωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ζώνης του ευρώ.

Ένας ακόμη πιο βαθύς μετασχηματισμός είναι αναπόφευκτος και στο μέλλον (το οποίο είναι κιόλας εδώ). Οι ευρωπαϊκές χώρες να αναγκαστούν να αφήσουν κατά μέρος πολλά από εκείνα που προβλέπει ένα κοινωνικό κράτος, προκειμένου να ξαναγίνουν ανταγωνιστικές. Και αυτό θα οδηγήσει αναπόφευκτα στην ανάγκη για αλλαγή των θεσμών της εσωτερικής πολιτικής, από την τωρινή απεριόριστη ημι-σοσιαλιστική φιλελεύθερη δημοκρατία σε κάτι άλλο, πολύ πιο αυστηρό.

Για τη Ρωσία έχει πολύ μεγάλο, θα έλεγε κανείς ζωτικό ενδιαφέρον να επιτύχουν οι αναπόφευκτες ευρωπαϊκές μεταρρυθμίσεις, να μην καταρρεύσει το οικοδόμημα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Προκειμένου να μην συμβεί το τρίτο «ξεπάγωμα», προκειμένου να μην αντιμετωπίσουμε -παράλληλα με τον ολοένα και πιο επικίνδυνο Νότο και την ταραχώδη Ανατολή- μια και πάλι εχθρική Δύση.

Το πρώτο «ξεπάγωμα» έγινε. Το δεύτερο ξεκινά φέρνοντας μια σειρά από προκλήσεις και απειλές, και θα πρέπει να ελεγχθεί. Το τρίτο, δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να αφεθεί να γίνει.

Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ