Τα τελευταία χρόνια έγινε σαφές ακόμη και στη χώρα μας,
που η ύπαρξη συμβατικής απειλής είναι δεδομένη, ότι οι περικοπές
των αμυντικών πιστώσεων θα αποτελούν πλέον την καθημερινή
πραγματικότητα. Αυτή ακριβώς η διαπίστωση επιβάλλει την όσο το δυνατόν
πιο ορθολογική ικανοποίηση των επιχειρησιακών απαιτήσεων ώστε να
μεγιστοποιηθεί η επιστροφή της επένδυσης. Στο πλαίσιο αυτό, που θα
πρέπει να γίνει εγκόλπιο στους επιτελικούς φορείς που ασχολούνται
με τον αμυντικό σχεδιασμό, επιβάλλεται κάθε φορά που σχεδιάζεται
ένα εξοπλιστικό πρόγραμμα να υιοθετείται μια μακροπρόθεσμη οπτική.
Δυστυχώς, μέχρι σήμερα αυτό δεν συμβαίνει, με συνέπεια πολλές από
τις μέχρι σήμερα επιλογές να είναι μερικά ορθές ή σε βάθος χρόνου να
αποδεικνύονται οι λιγότερο αποδοτικές.

Οι τότε συμφέρουσες οικονομικά
χαμηλού κόστους επιλογές συστημάτων,
οδήγησαν σε επιχειρησιακά κενά σε
βραχυπρόθεσμο διάστημα, με αποτέλεσμα να υπάρχει πολλαπλάσιο κόστος για
την κάλυψή τους. Σε μια προσπάθεια να
διευκρινιστεί η κάπως παράδοξη τάση για
προμήθεια σε «κανονικές τιμές» και χωρίς
μακροχρόνιο επιχειρησιακό σχεδιασμό,
θα εξετάσουμε επιλεκτικά την περίπτωση
των αντιαρματικών όπλων. Ο λόγος είναι
απλός, διότι ύστερα από δέκα περίπου
χρόνια υπάρχουν εκ νέου πιστώσεις για
αυτή την κατηγορία όπλων και δεν θα
πρέπει να επαναληφθούν τα ίδια σφάλματα.

Η ενίσχυση και αναπλήρωση του
δυναμικού αντιαρματικών συστημάτων πεζικού του Ελληνικού Στρατού
(Ε.Σ.) είναι μια πολύ σοβαρή υπόθεση,
κυρίως διότι ο τουρκικός Στρατός
δείχνει μια σταθερή διάθεση ενίσχυσης
του όπλου των τεθωρακισμένων.

Το 1998 αποφασίστηκε ότι τα προς
προμήθεια βλήματα της ελληνικής
πλευράς θα είναι των εκδόσεων TOW-2A
και MILAN-2. Από τότε μέχρι και σήμερα
πρέκυψε το διαχρονικό ερώτημα του εάν
γίνεται κάποια προσπάθεια αξιοποίησης
για τα παλαιότερα βλήματα, το οποίο σημαίνει να αποσφραγιστούν, να ελεγχθούν
και να επιδιορθωθούν ώστε να λάβουν
παράταση επιχειρησιακής «ζωής». Αν όχι,
για ποιο λόγο δεν έχει επιδιωχθεί κάτι
τέτοιο; Η μείωση του κόστους στην πρόσκτηση νέων ή, εναλλακτικά, η αύξηση
του πολεμικού αποθέματος, σε κάθε περίπτωση θα ήταν σημαντικότατη. Πρόσφα-
τα, έγινε γνωστό ότι μια τέτοια κίνηση είχε
πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο συνεργα-
σίας της τότε ΕΒΟ με τη Euromissile, όταν
προτάθηκε στον Ε.Σ. να αποσφραγίσει,
να αποσυναρμολογήσει, να ελέγξει και
στη συνέχεια να αναβαθμίσει στο επίπεδο
MILAN-2 (με τη μεγαλύτερης διαμέτρου
κεφαλή που φέρει ρύγχος) τα υπάρχοντα
αποθέματα MILAN-1.

Το πρόγραμμα δεν προχώρησε διότι
οι Γάλλοι εξέφρασαν την άποψη ότι η κίνηση δεν έχει καλή σχέση κόστους προς
απόδοση (!), και είναι καλύτερα τα παλαιά
βλήματα, τόσο τα MILAN-1 όσο και τα
MILAN-2 των οποίων οι ημερομηνίες
λήξης πλησιάζουν, να χρησιμοποιούνται
ως εκπαιδευτικά βλήματα σε βολές. Φυσικά, στη θέση τους αγοράζονται νέα για
συμπλήρωση των αποθεμάτων. Η γαλλική
σκέψη μπορεί να ξαφνιάζει με την αμεσότητά της, αλλά περισσότερο αιφνιδιάζει
δυσάρεστα το ότι κάποιοι αρμόδιοι της
ελληνικής πλευράς συμφώνησαν, με αποτέλεσμα να μην προχωρήσει το πρόγραμμα, αν και η τότε ΕΒΟ (νυν ΕΑΣ) ήταν και
παραμένει πλήρως ικανή να υλοποιήσει
το εν λόγω πρόγραμμα αναβάθμισης των
βλημάτων.

Την ίδια επιλογή προσέφερε στους
πελάτες της και η αμερικανική Raytheon,
κατασκευάστρια του TOW, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση απλά το όλο θέμα
αγνοήθηκε από την ελληνική πλευρά.

Υπόθεση MILAN

Όσον αφορά το ευρωπαϊκό βλήμα, το
MILAN-2 αφορούσε βλήματα με βελτιωμένη εκρηκτική κεφαλή σε σχέση με τα
MILAN-1, εν πολλοίς χάρη στο πτυσσόμενο ρύγχος που επέτρεπε βέλτιστο χρονισμό πυροδότησης της κεφαλής, αλλά και
χάρη στην αύξηση του διαμετρήματος και
του βάρους αυτής. Ωστόσο, πρόκειται για
μοντέλο του 1984, το οποίο δεν είχε καμία
πρόβλεψη για αντιμετώπιση αντιμέτρων
ούτε για κατανίκηση αντενεργού θώρακα
(η δυνατότητα εμφανίστηκε στα μοντέλα
MILAN-2Τ περίπου το 1987) αλλά ούτε για
υπέρυθρα αντίμετρα ιχνηλάτησης βλήματος (π.χ. κωδικοποίηση πηγής υπερύθρου
ιχνηλάτησης, χρήσης Ξένου αντί άλλης
πηγής κ.α.). Αυτές οι βελτιώσεις ήρθαν
σε βλήματα με χαρακτηρισμό MILAN -3,
που εμφανίστηκαν στην αγορά περίπου
το 1993.

Σύμφωνα με ανακοινώσεις, ο Ε.Σ.
απέκτησε στο τέλος της προηγούμενης
δεκαετίας επιπλέον τέτοια βλήματα, στων
οποίων την παραγωγή μετείχε και η ΕΒΟ
(για την ακρίβεια, στη συναρμολόγηση).

Τι όμως ακριβώς συνέβη; Μπορεί
ο Ε.Σ. να παρέλαβε «στοκαρισμένα»
παλαιά βλήματα με μικρότερη του
αναμενόμενου διάρκεια ζωής; Οι
«κακές γλώσσες» λένε ότι το απλό
MILAN-2 έχει πάψει να παράγεται,
άρα αν η παραγγελία αφορούσε αυτά
τα βλήματα, και, αν οι κακές γλώσσες
έχουν δίκιο, πότε παρήχθησαν τα
τμήματα αυτών που συναρμολογεί
η EBO; Από την άλλη εάν οι «κακές
γλώσσες» έχουν άδικο, τότε μήπως η
ΕΒΟ ανέλαβε (συμ)παραγωγή μιας ήδη
παρωχημένης έκδοσης; Διότι υπήρχαν
έκτοτε, όχι μόνο νεότερα μοντέλα του
MILAN, αλλά και ένας μεγάλος αριθμός
πλήρως σύγχρονων συστημάτων, όπως
το ευρωπαϊκό TRIGAT- MR, στο οποίο η
Ελλάδα αρχικά ήταν μέλος της κοινοπραξίας για την ανάπτυξή του αλλά
μετά αποσύρθηκε.

Τέλος, αφού, όπως βεβαίωσε η ΕΒΟ
(ΕΑΣ), μιλάμε για MILAN-2 και όχι για
MILAN-2T, για ποιο λόγο γίνεται αυτή η
διάκριση, και σε βλήματα μεγάλου βεληνεκούς αποκτάται έκδοση με δυνατότητα
κατανίκησης αντενεργού θωράκισης
(περισσότερα κατωτέρω), ενώ στα βλήματα μέσου βεληνεκούς δεν προτιμώνται
τέτοιες εκδόσεις; Τα υπόλοιπα ενδιάμεσα
τερτίπια (μερικά με διπλή κεφαλή, τα άλλα
χωρίς) θυμίζουν το «ολίγον έγκυος» και παραπέμπουν σε εξυπηρέτηση των στε-
νών συμφερόντων του εκάστοτε συμβα-
σιούχου, που πωλεί στον Ε.Σ. την έκδοση
που τον βολεύει, για μεγιστοποίηση των
δικών του οικονομικών και επιχειρηματικών ωφελημάτων, και μάλιστα στην τιμή
που θέλει.

Για να μη δημιουργούνται λανθασμένες εντυπώσεις, τονίζεται ότι η νεότερη
έκδοση MILAN-3 βάλλεται από αναβαθμισμένο εκτοξευτή, που μπορεί να χρησιμο-
ποιήσει και παλαιότερα βλήματα, αλλά το
αντίθετο δεν συμβαίνει. Με δύο λόγια, οι
υπάρχοντες εκτοξευτές του Ε.Σ. είναι συμβατοί με βλήματα MILAN-1/2/2T. Και ό,τι
ίσχυε σε αυτή την περίπτωση, το 1998,
ισχύει πολύ περισσότερο τώρα, με τη νέα
έκδοση MILAN-ER (Αυξημένης Εμβέλειας).
Το συγκεκριμένο βλήμα παρουσιάστηκε
πρόσφατα στη διεθνή αγορά και αναμένεται να έχει τουλάχιστον 2.500 μέτρα εμβέλεια, ήτοι 25% ανώτερη, ενώ σε δοκιμές
έχει πλήξει στόχο στα 3 χλμ. Διαθέτει, αντί καλωδίου, οπτική ίνα και νέας τεχνολογίας
κεφαλή. Ο εκτοξευτής του αναφέρεται
ως MILAN ADT και προφανώς χρησιμοποιεί το θερμικό σκοπευτικό MILIS, το
οποίο αντικαθιστά σε όλα τα μοντέλα το
προηγούμενης γενιάς MIRA. Προφανώς, η
εκτόξευση του νέου βλήματος θα απαιτεί
μετατροπές στον υπάρχοντα εκτοξευτή.

Στο ίδιο μήκος κύματος, προ ετών, η
κατασκευάστρια Euromissile πρότεινε το
σύστημα TRIGAN, δηλαδή ένα φθηνότερο
και τροποποιημένο βλήμα νέας γενιάς
TRIGAT που θα βάλλεται από επίσης τροποποιημένο εκτοξευτή MILAN. Η πρόταση
έγινε σε μια πολύ δύσκολη στιγμή για την
εταιρεία και, αν είχε υιοθετηθεί, θα μπορούσαν να έχουν αποσπαστεί εξαιρετικοί
όροι. Τα παλαιότερα βλήματα θα παρέμεναν σε υπηρεσία (μετά από συντήρηση)
για να πλήττουν λιγότερο απαιτητικούς
στόχους, όπως ΤΟΜΠ, ΤΟΜΑ, οχήματα
περισυλλογής και κάθε τύπου τροχοφόρα
τεθωρακισμένα, ενώ τα ικανότερα TRIGAN
θα αναλάμβαναν τα πλέον σύγχρονα
ΤΟΜΑ και τα άρματα του αντιπάλου.

Η ανάγκη αναβάθμισης υπαρχόντων
εκτοξευτών για να βάλλουν τα νέα βλήματα είναι μια χαμηλού κόστους αλλά
απαραίτητη διαδικασία, με αποτέλεσμα
να προκύπτει και μια ενδιαφέρουσα
ερώτηση: θα μπορούν να βληθούν τα νέα
μοντέλα MILAN από τροποποιημένους
εκτοξευτές ΑΤ-4, που έχουν μετατραπεί
ώστε να βάλλουν, εκτός από τα δικά τους
βλήματα, και βλήματα MILAN-1/2;

Διαβάστε το πλήρες άρθρο εδώ

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ