Με συνεχείς ανατροπές, αλλαγή στάσεων και εκατέρωθεν πιέσεις κυλούν οι ώρες, καθώς στο παρασκήνιο της εν εξελίξει Συνόδου Κορυφής, εκτυλίσσεται και ένα… ανατολίτικο παζάρι για τα ανταλλάγματα που θα λάβει η Τουρκία, προκειμένου να συνδράμει στην «ανακούφιση» της Ευρώπης από το προσφυγικό πρόβλημα.

Και αν αρχικά η συζήτηση επικεντρωνόταν στο κλείσιμο ή μη του βαλκανικού διαδρόμου, πλέον το ενδιαφέρον μετατοπίζεται στο ρόλο της Τουρκίας, που αποτελεί «κλειδί» για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης.

Σύμφωνα με ελληνικές κυβερνητικές πηγές, οι διαδικασίες που ακολουθούνται για την εύρεση συμβιβασμού με την Τουρκία είναι «σύνθετες» και αναμένεται να διαρκέσουν επί μακρόν, καθώς γίνεται προσπάθεια για μια συμφωνία, που θα καλύπτει όλες τις πλευρές.

Πρόκειται για μια εξέλιξη, που η ελληνική πλευρά θεωρεί θετική, καθώς αφαιρεί από την Ελλάδα μια σειρά κατηγοριών από κράτη-μέλη όπως αυτά του Βίζενγκραντ, χαρακτηρίζοντας την εξέλιξη αυτή ως μια «τεράστια ανακούφιση».

Περί τις 19:15 ήρθε στο φως της δημοσιότητας η τουρκική πρόταση που εξετάζουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες, η οποία έχει χαρακτηριστεί από ευρωπαϊκές πηγές ως «πολύ σοβαρή».

Από αυτήν προκύπτει ότι οι Τούρκοι αξιώνουν από την ΕΕ, μεταξύ άλλων, επιπρόσθετη βοήθεια για την στέγαση προσφύγων, ύψους τριών δισ. ευρώ (σύνολο έξι, μαζί με τα τρία δισ., για τα οποία έχουν ήδη δεσμευθεί οι Ευρωπαίοι ηγέτες).

Παράλληλα, ζητούν εύκολη πρόσβαση στη Ζώνη Σένγκεν για τους Τούρκους πολίτες μέχρι τον Ιούνιο του 2016. Πρόκειται, ουσιαστικά, για κατάργηση της βίζας κυρίως για τους Τούρκους επιχειρηματίες και σταδιακά και για τους πολίτες.

Ακόμη, οι Τούρκοι αξιώνουν για κάθε πρόσφυγα από τη Συρία που θα δέχονται, να δέχεται έναν πρόσφυγα και η Ευρώπη και αυτό, αφού επιστρέψουν στην Τουρκία όλοι οι παράνομοι μετανάστες από τα ελληνικά νησιά (σ.σ. σενάριο «one for one»). 

Οι ακριβείς λεπτομέρειες του σχεδίου αυτού δεν είναι γνωστές ακόμα, καθώς βρίσκεται σε φάση επεξεργασίας από τα μέλη της Συνόδου.

Τι ανταλλάγματα δίνει η ΆγκυραΑναλυτικότερα, πληροφορίες από τις Βρυξέλλες αναφέρουν ότι η τουρκική πλευρά υπέβαλε νέα πρόταση προς τους Ευρωπαίους ηγέτες, η οποία βρίσκεται πλέον στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. 

Η πρόταση αυτή, σύμφωνα με τις ίδιες ευρωπαϊκές πηγές, υπήρξε αντικείμενο επεξεργασίας χθες, στη συνάντηση του κ. Νταβούτογλου με τον Μαρκ Ρούτε και την Άνγκελα Μέρκελ, ενώ υποβλήθηκε σήμερα το πρωί, έπειτα από συνάντηση του Τούρκου πρωθυπουργού με τον Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και τον Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος μάλιστα φέρεται να μην γνώριζε την ύπαρξη νέας πρότασης και γι’ αυτό ζήτησε χρόνο, για να την μελετήσει.

«Σφήνα» στη διαπραγμάτευση, δε, μπήκε και ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καλώντας τους Ευρωπαίους να δώσουν τα τρία δισ. ευρώ που έχουν υποσχεθεί στη χώρα του για την αντιμετώπιση του προσφυγικού. 

Πηγή που επικαλείται το Reuters, δε, αναφερόμενη στη χθεσινοβραδινή συνάντηση των Νταβούτογλου, Μέρκελ και Ρούτε, υποστήριξε ότι η Άγκυρα ζήτησε 20 δισ. ευρώ για το προσφυγικό, υποσχόμενη ότι, σε αντάλλαγμα: α) θα πάρει πίσω όλους τους μη Σύρους μετανάστες, στους οποίους δεν έδωσε άσυλο η Ευρώπη (συν όσους περισυλλέγονται στα δικά της ύδατα) και β) θα πατάξει πιο αποτελεσματικά τους διακινητές.

Περί τις 16:15 (ώρα Ελλάδος) ολοκληρώθηκε το γεύμα εργασίας μεταξύ των 28 αρχηγών κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Τούρκου πρωθυπουργού και αμέσως ξεκίνησε η σύσκεψη των 28 ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, μετά την ολοκλήρωση της σύσκεψης και αναλόγως των αποφάσεων που θα έχουν ληφθεί, ο Τούρκος πρωθυπουργός θα επιστρέψει για δείπνο εργασίας με τους ομολόγους του και θα ολοκληρωθεί η συνεδρίαση για την Τουρκία. 

Όπως φαίνεται, η καθυστέρηση αυτή οφείλεται στο γεγονός πως ο Τούρκος πρωθυπουργός θέλει αρχικά να υπάρξει μια συμφωνία των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το προσφυγικό και έπειτα να επιστρέψει για να συζητηθούν οι νέες απαιτήσεις που έχει βάλει στο τραπέζι. Ακολούθως, δε, να δώσει συνέντευξη Τύπου, αφού ολοκληρωθούν οι διεργασίες για την Τουρκία.

 

Αλλαγή στάσης από την Αθήνα

Η ελληνική στάση σε όλα αυτά επίσης έχει αλλάξει τις τελευταίες ώρες. Ενώ αρχικά συνεργάτης του Αλέξη Τσίπρα δήλωσε ότι «το κλείσιμο των συνόρων είναι μη αναστρέψιμο στην παρούσα φάση», αναγνωρίζοντας το τετελεσμένο για την Ελλάδα πριν καν αρχίσουν οι εργασίες της Συνόδου, πλέον κυβερνητικές πηγές μιλούν για αλλαγή κλίματος.

Κυβερνητικές πηγές σημειώνουν πως πλέον επεξεργάζεται ένα νέο σχέδιο δήλωσης που δεν περιλαμβάνει το κλείσιμο των συνόρων του διαδρόμου των Βαλκανίων. Αναμένεται στις επόμενες ώρες να αποσαφηνιστεί περαιτέρω και η δομή του κειμένου αλλά και το παρασκήνιο.  

Το Αθηναϊκό Πρακτορείο μετέδωσε ότι η κυρία Μέρκελ υποστηρίζει τη μη διατήρηση στα τελικά συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής της φράσης που αναφέρεται στο «κλείσιμο του διαδρόμου των Δυτικών Βαλκανίων», καθώς θα δικαίωνε τις μέχρι τώρα ενέργειες της Αυστρία. Σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο, ενώ μέχρι χθες είχε επικρατήσει η αυστριακή θέση για σαφή αναφορά στα συμπεράσματα στο πλήρες κλείσιμο του διαδρόμου, όπως φαίνεται και από το προσχέδιο των συμπερασμάτων που έχει διαρρεύσει, συντονισμένες αντιδράσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από τη Γερμανίδα καγκελάριο και από την ελληνική κυβέρνηση είχαν ως αποτέλεσμα να αλλάξει η βάση διαπραγμάτευσης. 

Ως εκ τούτου, λίγη ώρα πριν την έναρξη της Συνόδου, οι βασικές προτεραιότητες σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ήταν να συνεχίσει η Ελλάδα τις εργασίες ολοκλήρωσης των hotspots, να φέρει αποτελέσματα η επιχείρηση του ΝΑΤΟ και της Frontex στο Αιγαίο, να δεχθεί η Τουρκία την επανεισδοχή των παράτυπων μεταναστών πριν από την 1η Ιουνίου και να ξεκινήσει μια διαδικασία επανεγκατάστασης προσφύγων απευθείας από την Τουρκία.

Τώρα, κυβερνητικές πηγές λένε ότι η κατάσταση στη Σύνοδο είναι ακόμα ρευστή και πως φαίνεται η πίεση για τη διαχείριση του μεταναστευτικού μετατοπίζεται από την Ελλάδα στη Τουρκία. Παράλληλα, υπάρχει η δημιουργία ενός κλίματος επίκρισης στις μονομερείς ενέργειες που έγιναν από κράτη-μέλη της ΕΕ και αφορούν το κλείσιμο των συνόρων του Διαδρόμου των Βαλκανίων. 

Οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως ο παράγοντας-«κλειδί» είναι η Τουρκία και οι δεσμεύσεις της για εφαρμογή των συμφωνηθέντων με την ΕΕ αλλά και το ΝΑΤΟ. Επίσης φαίνεται να δημιουργείται ένα κοινό μέτωπο μεταξύ Γερμανίας και Ελλάδας που αντιτίθενται στο κλείσιμο των συνόρων. 

Πληροφορίες από τις Βρυξέλλες αναφέρουν πως σημαντικό είναι επίσης πως αμφότερες Ελλάδα και Γερμανία διαφωνούν με την συγκεκριμένη αναφορά για κλείσιμο των συνόρων στο κείμενο της τελικής δήλωσης (ξεκαθαρίζουμε πως πρόκειται για μια δήλωση και όχι συμπεράσματα καθώς η συγκεκριμένη Σύνοδος είναι έκτακτη). 

Αναφορικά με τις διμερείς συναντήσεις του πρωθυπουργού, οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως υπήρχε κοινό έδαφος με την καγκελάριο Μέρκελ και το κλείσιμο των συνόρων χαρακτηρίστηκε ως «απαράδεκτη κατάσταση» υπάρχει η πεποίθηση πως δεν πρέπει να επιβραβευτούν αυτοί που δημιούργησαν την ασφυκτική αυτή κατάσταση.    

Με τον πρωθυπουργό της Ολλανδίας Μάρκ Ρούτε ο Αλέξης Τσίπρας επανέλαβε τις τέσσερις θέσεις της Ελληνικής πλευράς δηλαδή τη μείωση των ροών, τις άμεσες επιστροφές προς τη Τουρκία, την άμεση μετεγκατάσταση προς την ΕΕ και τέλος την οικονομική στήριξη της Ελλάδας. Τέλος με τον Τούρκο πρωθυπουργό ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε να εφαρμοστούν τα συμφωνηθέντα με την ΕΕ. 

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ