Άγκυρα: «Το τουρκολιβυκό μνημόνιο δεν μπορεί να ακυρωθεί μονομερώς ούτε από την Λιβύη»

Ο Shafak Yıldırım, Τούρκος ερευνητής του ινστιτούτου TURK DEGS ( πρόεδρος του οποίου είναι ο γνωστός Τούρκος Ναύαρχος ε.α. Τ.Γιαϊτσί), με ειδική μελέτη με τίτλο «Γιατί η συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης δεν μπορεί να ακυρωθεί μονομερώς» ισχυρίζεται πως αυτό δεν μπορεί να ακυρωθεί ούτε από μία μελλοντική λιβυκή κυβέρνηση με μη φιλοτουρκικές απόψεις.

«Η συμφωνία για την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) που υπεγράφη μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης στις 27 Νοεμβρίου 2019 άλλαξε τις ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο. Όσοι επιθυμούν να διχάσουν τη Λιβύη απαιτώντας την ακύρωση αυτής της συμφωνίας ( Ελλάδα), αγνοούν το διεθνές δίκαιο.

Ενώ η Προσωρινή Κυβέρνηση της Λιβύης προετοιμάζει τη χώρα για τις εκλογές της 24ης Δεκεμβρίου, αντικρούει καθημερινά τις κινήσεις του ηγέτη των παράνομων δυνάμεων, Χαλίφα Χάφταρ, και του υποστηρικτή του Ακίλα Σαλέχ.

Αυτό το δίδυμο, υπονομεύει τις προετοιμασίες για την εδραίωση της εδαφικής ακεραιότητας, τη σταθερότητα και την οικοδόμηση της χώρας στη Λιβύη, συνεχίζοντας τις εξοπλιστικές τους δραστηριότητες και διεξάγοντας διπλωματία με τις δυτικές χώρες.

Οι ίδιοι Λίβυοι αξιωματούχοι μιλούν για ακύρωση της Συμφωνίας Τουρκίας-Λιβύης, ορίζοντας το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας της Τουρκίας ως «επεκτατικό», ενώ υποστηρίζουν ότι η συμφωνία θα κριθεί τελεσίδικα άκυρη, εάν η Λιβύη διχοτομηθεί ή αλλάξει κυβέρνηση η χώρα”, τόνισε ο Shafak Yıldırım.

Ο ίδιος συνεχίζοντας τόνισε «πρόσφατα, κάποιοι άνθρωποι σε φόρουμ, ανέφεραν ότι η Συμφωνία Οριοθέτησης Τουρκίας-Λιβύης μπορεί να ακυρωθεί από τη Λιβύη ή ότι η συμφωνία θα ακυρωθεί μονομερώς.

Οι ίδιοι κάνουν δηλώσεις που απέχουν πολύ από τη νομική και διεθνή πραγματικότητα. Στόχος αυτής της μελέτης είναι να παρουσιάσει με επιχειρήματα γιατί η Συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης δεν μπορεί να ακυρωθεί μονομερώς υπό το φως των διεθνών νομικών κανόνων, αρχών και δεσμευτικών συμφωνιών.

Σύμφωνα με έγγραφο που δημοσιεύθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη (ΟΗΕ), ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες έχει επικυρώσει την διεθνή συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης στις 30 Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με το άρθρο 102 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.

Η συμφωνία οριοθέτησης της περιοχής θαλάσσιας δικαιοδοσίας που υπεγράφη μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης στις 27 Νοεμβρίου 2019 έχει καταχωρηθεί πλέον από τον ΟΗΕ.

Στο πλαίσιο της νομοτεχνικής διαδικασίας, η «δήλωση θαλάσσιας δικαιοδοσίας» είναι η μονομερής δήλωση των εξωτερικών συνόρων των χωρικών υδάτων του παράκτιου κράτους, της γειτονικής περιοχής ή της ΑΟΖ σε θαλάσσια περιοχή που δεν συνδέεται με άλλο γειτονικό κράτος.

Από την άλλη πλευρά, «οριοθέτηση θαλάσσιας δικαιοδοσίας» είναι η οριοθέτηση της θαλάσσιας περιοχής κατόπιν συμφωνίας σε μια περιοχή όπου οι περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας που ανήκουν ή δηλώνονται από δύο ή περισσότερα κράτη συμπίπτουν με τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας του άλλου παράκτιου κράτους.

«Στο νόμο, τα πάντα διαλύονται όπως δεσμεύονται (unumquodque eodem modo quo colligatum est dissolvitur). Με άλλα λόγια, μια συναλλαγή τερματίζεται με την ίδια διαδικασία που καθορίστηκε.

Στο πλαίσιο αυτό, η Συμφωνία Θαλάσσιας Δικαιοδοσίας Λιβύης-Τουρκίας δεν μπορεί να ακυρωθεί μονομερώς.

«Η φύση των διεθνών συνθηκών βασίζεται σε ηθικές αξίες και αρχές. Για το λόγο αυτό, σύμφωνα με το «pacta sunt servanda», που είναι η κύρια αρχή των συμφωνιών, τα μέρη πρέπει να τηρήσουν τις υποσχέσεις τους και να τηρήσουν τη συμφωνία.

Η αλλαγή των συνθηκών, δηλαδή η αρχή του «rebus sic stantibus», που αποτελεί εξαίρεση στη λύση, δεν μπορεί να ακυρώσει τη Συμφωνία Περιορισμού Θαλάσσιας Δικαιοδοσίας Τουρκίας-Λιβύης.

Γιατί; Επειδή ένα μέρος που δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του που απορρέουν από τη συμφωνία δεν μπορεί να καταφύγει στην αρχή του «rebus sic stantibus» για να απαλλαγεί από αυτές τις υποχρεώσεις.

Αφ ‘ετέρου, η συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης είναι επίσης συνοριακή συμφωνία. Σε αυτό το σημείο τονίζουμε ότι οι συνοριακές συμφωνίες δεν μπορούν να καταγγελθούν βάσει της αρχής του «rebus sic stantibus».

Το γεγονός ότι η συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης δεν μπορεί να καταγγελθεί μονομερώς προστατεύεται από τους υποχρεωτικούς νομικούς κανόνες της Σύμβασης της Βιέννης της 23ης Μαΐου 1969.

Στο πλαίσιο αυτό, οι διεθνείς συμφωνίες δεν μπορούν να καταστούν μονομερώς ακυρώσιμες για αβάσιμο λόγο, με βάση απροσδιόριστο λόγο ακυρότητας», συνεχίζει ο Τούρκος ειδικός.

Ο Shafak Yıldırım επικαλείται «την Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) ( την οποία η Τουρκία δεν έχει υπογράψει)  και λέει αυτή ορίζει ότι τα κράτη πρέπει να περιορίσουν τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας τους και να κάνουν χρήση των υπόγειων και επιφανειακών πόρων των θαλασσών με δίκαιη και ισότιμη κατανομή!