Πότε και πως θα καταστραφεί το χημικό οπλοστάσιο της Συρίας; Παρ΄ ότι Ρωσία-ΗΠΑ συμφωνούν να προχωρήσει αυτή η διαδικασία, τόσο σε τεχνικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο, είναι κάτι αρκετά δύσκολο. Ενα επιπλέον αγκάθι, εν μέσω εμφυλίου πολέμου στη χώρα.

Ρωσία και ΗΠΑ συνοψίζουν τα αποτελέσματα των τριήμερων συνομιλιών, τις οποίες διεξήγαγαν στη Γενεύη ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ και ο αμερικανός ομόλογός του Τζον Κέρι, για τη Συρία. Στο μεταξύ, σε διάγγελμά του στο αμερικανικό έθνος, ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα ανέφερε ότι σημειώθηκε πρόοδος και ότι είναι αναγκαίο να συνεχιστούν οι διπλωματικές διαβουλεύσεις.

Ο Λαβρόφ χαρακτήρισε τις συνομιλίες ως «άριστες». Οι δύο πλευρές συμφώνησαν για την καταστροφή του χημικού οπλοστασίου της Συρίας «το ταχύτερο δυνατόν», τα σχετικά έγγραφα για τις διαδικασίες που θα ακολουθήσουν, «συντάχθηκαν με επαγγελματικό τρόπο», ενώ η μη εποικοδομητική ρητορική παραμερίστηκε. Ο Τζον Κέρι ανέφερε ακόμη και συγκεκριμένη προθεσμία. Όπως δήλωσε, ο στόχος είναι οι εργασίες να έχουν ολοκληρωθεί περί τα μέσα του 2014, ενώ ο εξοπλισμός για την παραγωγή χημικών όπλων πρέπει να έχει καταστραφεί ως τον Νοέμβριο. Ωστόσο, κάτι τέτοιο στην πράξη δεν θα είναι απλό. 

Δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία για τη μορφή στην οποία είναι αποθηκευμένα τα όπλα. Δηλαδή, αν αυτά έχουν τοποθετηθεί σε βλήματα πυροβολικού, σε κεφαλές πυραύλων του συστήματος πολλαπλής εκτόξευσης πυραύλων Grad, και σε τακτικούς και πυραύλους τακτικής-επιχειρησιακής χρήσης, ή βρίσκονται σε δοχεία ή σε δεξαμενές έκχυσης που αναρτώνται εξωτερικά κάτω από τα φτερά των βομβαρδιστικών. Χρειάζεται έλεγχος και άρα, χρόνος.

Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι, ενώ η Συρία συμφώνησε να παραδώσει τα χημικά όπλα της υπό διεθνή έλεγχο, είναι άγνωστο ποιος και πως θα τον πραγματοποιήσει.

Η Ρωσία, οι ΗΠΑ, οι χώρες του ΝΑΤΟ, οι αραβικές χώρες, η Κίνα; Είναι όμως έτοιμη η διεθνής κοινότητα, η οποία είναι διαιρεμένη, έχοντας συχνά αντικρουόμενες απόψεις όσον αφορά τον εμφύλιο-θρησκευτικό πόλεμο στη Συρία, να φτάσει σε μια συναίνεση;

Πρακτικές δυσκολίες

Υπάρχει και συνέχεια. Ας υποθέσουμε ότι όλοι θα συμφωνήσουν -κάτι που θα απαιτήσει αρκετό χρόνο- και το χημικό οπλοστάσιο θα έχει τεθεί υπό έλεγχο. Προκειμένου να καταστραφεί, απαιτείται η κατασκευή ειδικής εγκατάστασης. Να βυθιστεί στον ωκεανό ή να καεί, να μεταφερθεί κάπου όπου υπάρχουν οι τεχνικές δυνατότητες και εμπειρία καταστροφής αυτών των δηλητηριωδών ουσιών, είναι σχεδόν αδύνατο. Είναι πολύ επικίνδυνο, και σε συνθήκες πολέμου, θα είναι μια τρέλα.

Σύμφωνα με τον ειδικό του Ρωσικού Πράσινου Σταυρού, μέλους του διεθνούς επιστημονικού-συμβουλευτικού συμβουλίου πόντισης χημικών όπλων και του διεθνούς επιστημονικού-συμβουλευτικού συμβουλίου για τη χημική ασφάλεια, Αλεξάντρ Γκορμπόβσκι, το πρώτο που πρέπει να κάνει η Συρία, μετά τη συγκατάθεσή της να παραδώσει το χημικό οπλοστάσιο υπό τον έλεγχο των διεθνών δυνάμεων, είναι να υπογράψει τη Συνθήκη για την απαγόρευση των χημικών όπλων.

Κατόπιν, σύμφωνα με την ισχύουσα διαδικασία, να παραδώσει τον έλεγχο όλων των χημικών ουσιών στρατιωτικής χρήσης στον Οργανισμό για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων. Ο Οργανισμός αυτός θα αναλάβει την ευθύνη για τη φύλαξη και τη μετέπειτα καταστροφή του.

Μακράς διαρκείας διαδικασία

Ένα άλλος ειδικός, ο πρώην υπουργός Αμυντικής Βιομηχανίας, και πρώην γενικός διευθυντής της Ρωσικής Υπηρεσίας Πυρομαχικών, Ζινόβι Πακ, συμφωνεί με τον Γκορμπόσκι, και τονίζει ότι η παράδοση του χημικού οπλοστασίου της Συρίας υπό διεθνή έλεγχο, θα σημάνει ότι είναι δηλωμένο στο σύνολό του. Προειδοποιεί ωστόσο, ότι «αν υπάρξουν οι παραμικρές αμφιβολίες, τότε αυτό θα υπάρξουν ατέλειωτες συζητήσεις και οι απειλές θα κάνουν ξανά την εμφάνισή τους». Ο ίδιος αναφέρει ότι «η διαδικασία θα είναι μακράς διάρκειας. Αν όμως η συγκεκριμένη διαδικασία συμβάλλει ούτως ώστε να σταματήσουν πραγματικά οι μαζικές δολοφονίες και από τις δυο πλευρές, τότε θα μπορούμε να πούμε “δόξα τω Θεώ”. Μάλλον θα πρόκειται για την πρώτη περίπτωση που τα χημικά όπλα έπαιξαν θετικό ρόλο στην κατάπαυση μια στρατιωτικής σύρραξης».

Ο Ζινόβι Πακ τόνισε ιδιαίτερα ότι η όλη εργασία πρέπει να διεξαχθεί υπό την αιγίδα του Οργανισμού για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων, διότι «σήμερα δεν υπάρχει άλλος μηχανισμός, και στο εγγύς μέλλον δεν θα εμφανιστεί». Σύμφωνα με τον ίδιο, οι επιθεωρητές του εν λόγω Οργανισμού μπορούν να ελέγξουν ουσιαστικά οποιεσδήποτε στρατιωτικές εγκαταστάσεις εφόσον υπάρχουν υποψίες ότι εκεί φυλάσσονται χημικά όπλα. «Και, βέβαια -σημειώνει- θα πρέπει να αποδειχθεί, μετά από ελέγχους, ότι εκεί  δεν υπάρχουν τέτοια όπλα. Κάτι που μεταφράζεται σε χρόνο».

Το θετικό προηγούμενο της Συρίας

Η συμφωνία Ρωσίας-ΗΠΑ για τον χημικό αφοπλισμό της Συρίας έχει ακόμη μια πτυχή. Δημιουργεί ένα προηγούμενο, που μπορεί να αποτελέσει μήνυμα και προς άλλες  «αδιάλλακτες πρωτεύουσες». Το σενάριο, όπως θεωρούν ορισμένοι διεθνείς αναλυτές, μπορεί να είναι το παρακάτω: Σε κάποιο κράτος που διαθέτει όπλα μαζικής καταστροφής -χημικά ή πυρηνικά- εξαπλώνεται με τη συμβολή εξωτερικών ή και εσωτερικών δυνάμεων χάος, το οποίο οδηγεί σε εμφύλιο. Δημιουργείται, λοιπόν, μια συμμαχία, η οποία είναι έτοιμη, με το πρόσχημα της σωτηρίας του λαού από τον δικτάτορα, να πραγματοποιήσει στρατιωτική επέμβαση για ανθρωπιστικούς λόγους με σκοπό την απαλλαγή της χώρας από τα αποθέματα των όπλων μαζικής καταστροφής και συγχρόνως την ανατροπή του ανεπιθύμητου καθεστώτος. Και με την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ή και χωρίς την έγκρισή του, όπως έγινε το 2003 στο Ιράκ, γίνεται στρατιωτική επέμβαση.

Η Συρία προς το παρόν έχει αποφύγει μια τέτοια τύχη. Υπάρχει όμως το Ιράν, για το οποίο υφίστανται υποψίες ότι συνεχίζει τις εργασίες για τη δημιουργία πυρηνικών όπλων. Υπάρχει ακόμη και το Πακιστάν, το πυρηνικό οπλοστάσιο του οποίου προσεγγίζουν όλο και περισσότερο οι τρομοκράτες της Αλ Κάιντα. Υφίσταται και το πρόβλημα της Βόρειας Κορέας που προσπαθεί να δημιουργήσει πυραυλικά πυρηνικά όπλα, και, σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, χημικά όπλα (η Πιονγκγιάνγκ είναι μια από τις ελάχιστες χώρες που δεν έχουν υπογράψει τη Συνθήκη για την απαγόρευση των χημικών όπλων). Επομένως, το προηγούμενο της Συρίας μπορεί να έχει μεγάλες προοπτικές.

Τμημα ειδησεων defencenet.gr

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ