Τ.Μπάιντεν: Συνάντηση με τον Αφγανό πρόεδρο εν μέσω αποχώρησης στρατευμάτων
Φόβοι πως οι Ταλιμπάν θα κυριεύσουν ξανά την Καμπούλ
Τον Αφγανό πρόεδρο Ασράφ Γάνι υποδέχεται σήμερα ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, εν μέσω αποχώρησης των αμερικανικών στρατευμάτων από τη χώρα. Οι δύο ηγέτες θα συζητήσουν για το μέλλον του Αφγανιστάν.
Διακηρυγμένος στόχος του Λευκού Οίκου: η στενή συνεργασία με την κυβέρνηση στην Καμπούλ για να εξασφαλιστεί ότι το Αφγανιστάν «δεν θα μετατραπεί ποτέ ξανά σε ασφαλές καταφύγιο για τρομοκρατικές οργανώσεις οι οποίες αποτελούν απειλή για την αμερικανική επικράτεια».
Όμως τα ερωτήματα είναι πολλά και ιλιγγιώδη: θα καταλάβουν οι Ταλιμπάν την Καμπούλ μετά την αποχώρηση των τελευταίων δυτικών στρατιωτικών; Ποιος και πώς θα εγγυηθεί την ασφάλεια των δυτικών διπλωματών – και του αεροδρομίου της πρωτεύουσας; Τι θα γίνει με τους χιλιάδες Αφγανούς που εργάστηκαν ως διερμηνείς για τις αμερικανικές δυνάμεις;
Οι δύο ηγέτες αναμένεται να συναντηθούν το απόγευμα στο Οβάλ Γραφείο του Λευκού Οίκου για να συζητήσουν για αυτά τα ακανθώδη ζητήματα. Αξιοσημείωτο: δεν προβλέπεται να παραχωρηθεί καμιά συνέντευξη Τύπου αφού ολοκληρωθεί η συνάντηση.
Ο Τζο Μπάιντεν διάταξε τον Απρίλιο την απόσυρση των 2.500 Αμερικανών στρατιωτικών που ήταν ακόμη παρόντες στο Αφγανιστάν. Όρισε προθεσμία την 11η Σεπτεμβρίου, την ημερομηνία της 20ής επετείου των επιθέσεων που ώθησαν την Ουάσινγκτον να ανατρέψει το καθεστώς των Ταλιμπάν που φιλοξενούσε την Αλ Κάιντα.
Η Ουάσινγκτον διαβεβαιώνει ότι έχει τη βούληση να «υποστηρίξει τον αφγανικό λαό». Την Πέμπτη ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε ότι θα προμηθεύσει τη χώρα με τρία εκατομμύρια δόσεις του μονοδοσικού εμβολίου της Johnson & Johnson για την COVID-19, ώστε να τη βοηθήσει να αντιμετωπίσει την πανδημία του νέου κορονοϊού.
Όμως πολλοί Αμερικανοί πολιτικοί και ειδικοί φοβούνται ότι οι ισλαμιστές αντάρτες θα κυριεύσουν ξανά τη χώρα και θα εγκαταστήσουν ένα φονταμενταλιστικό καθεστώς, παρόμοιο με εκείνο της περιόδου από το 1996 ως το 2001.
Επιπλέον ο Ασράφ Γάνι μοιάζει ολοένα πιο απομονωμένος. «Δεν ακούει πια παρά τρεις ή τέσσερις ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων του επικεφαλής της κυβέρνησής του, του συμβούλου εθνικής ασφαλείας του και φυσικά της συζύγου του», διαβεβαιώνει υπό τον όρο να μην κατονομαστεί δυτικός διπλωμάτης στην Καμπούλ, περιγράφοντας έναν ηγέτη που έχει καταληφθεί από παράνοια, «δυσπιστεί απέναντι σε όλους».
Καθώς ο πρόεδρος του Αφγανιστάν «δεν έχει πολλή νομιμοποίηση στη χώρα του», χρειάζεται περισσότερο από ποτέ «διεθνή αναγνώριση», συνοψίζει ο Άντριου Ουάτκινς του ινστιτούτου μελετών International Crisis Group.
Μολονότι ελπίζει ακόμη να πείσει τους Ταλιμπάν να αποδεχθούν να συμμετάσχουν σε μεταβατική κυβέρνηση εθνικής ενότητας, οι αντάρτες, ενθαρρυμένοι από τις στρατιωτικές τους επιτυχίες, δεν μοιάζουν να έχουν πολλή διάθεση να διαπραγματευθούν. Η αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων ως εδώ γίνεται με σταθερό ρυθμό, τροφοδοτώντας τις υποθέσεις πως θα έχει ολοκληρωθεί ήδη από τον Ιούλιο, πολύ πριν από την προθεσμία της 11ης Σεπτεμβρίου.
Καταφύγιο στο Γκουάμ;
Η τύχη περίπου 18.000 Αφγανών που εργάστηκαν κυρίως ως διερμηνείς στο πλευρό των αμερικανικών δυνάμεων και φοβούνται πως θα υποστούν αντίποινα αν οι Ταλιμπάν επιστρέψουν στην εξουσία στην Καμπούλ, προσελκύει την ιδιαίτερη προσοχή της Ουάσινγκτον. «Δεν θα εγκαταλείψουμε αυτούς που μας βοήθησαν», υποσχέθηκε την Πέμπτη ο Τζο Μπάιντεν. Οι Αφγανοί αυτοί ελπίζουν ότι θα τους δοθεί βίζα για να μεταναστεύσουν στις ΗΠΑ, όμως οι διαδικασίες είναι δύσκολες και μακρές.
Ο Λευκός Οίκος έκανε γνωστό πως σκοπεύει να απομακρύνει κάποιους εξ αυτών από τη χώρα πριν ολοκληρωθεί η αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων, ώστε να είναι ασφαλείας στη διάρκεια της περιόδου που θα εξετάζονται οι αιτήσεις τους να τους χορηγηθούν βίζες. Αλλά μένουν πολλές λεπτομέρειες να διευθετηθούν: ούτε ο αριθμός τους, ούτε ο προορισμός τους έχουν αποσαφηνιστεί ως αυτό το στάδιο. Η νήσος Γκουάμ, στον Ειρηνικό, είναι ανάμεσα στις υποθετικές τοποθεσίες που αναφέρονται τις τελευταίες εβδομάδες από Αμερικανούς αιρετούς και από οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ο Ασράφ Γάνι και ο Αμπντούλα Αμπντούλα, ο επικεφαλής διαπραγματευτής της κυβέρνησης στις συνομιλίες με τους Ταλιμπάν, έφθασαν την Πέμπτη στην Ουάσινγκτον και συναντήθηκαν με μέλη του αμερικανικού Κογκρέσου. Ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας των Ρεπουμπλικάνων στη Γερουσία, ο Μιτς Μακόνελ, στηλίτευσε έπειτα από τη συνάντηση την απόφαση του Τζο Μπάιντεν και εξέφρασε την ελπίδα ότι η αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων θα καθυστερήσει.
«Οι Ταλιμπάν, εγκαρδιωμένοι από την αποχώρησή μας, θέλουν να σβήσουν χρόνια προόδου, ειδικά σε ό,τι αφορά τα δικαιώματα των γυναικών» στο Αφγανιστάν, ανέφερε, εκφράζοντας φόβους ότι οι συνέπειες της ενδεχόμενης πτώσης της Καμπούλ στα χέρια των ανταρτών θα ήταν «τραγικές».